Evlilik Iptali Kaç Gün

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#; Açman&#;n &#;artlar&#; Nelerdir?

Evlili&#;in iptali sebepleri, Türk Medeni Kanunu’nda mutlak ve nispi butlan olmak üzere ikiye ayr&#;lmaktad&#;r:

Mutlak Butlan ile Bat&#;l Olan Evlilikler

Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde mutlak butlan ile bat&#;l olan evlilikler belirtilmi&#;tir;

“A&#;a&#;&#;daki hâllerde evlenme mutlak butlanla bat&#;ld&#;r:

• E&#;lerden birinin evlenme s&#;ras&#;nda evli bulunmas&#;,
• E&#;lerden birinin evlenme s&#;ras&#;nda sürekli bir sebeple ay&#;rt etme gücünden yoksun bulunmas&#;,
• E&#;lerden birinde evlenmeye engel olacak derecede ak&#;l hastal&#;&#;&#; bulunmas&#;,
• E&#;ler aras&#;nda evlenmeye engel olacak derecede h&#;s&#;ml&#;&#;&#;n bulunmas&#;.”

Nisbi Butlan ile Bat&#;l Olan Evlilikler

Evlilik s&#;ras&#;nda e&#;lerden birinin geçici olarak ay&#;rt etme gücünden yoksun olmas&#; Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde belirtilmi&#;tir;

“Evlenme s&#;ras&#;nda geçici bir sebeple ay&#;rt etme gücünden yoksun olan e&#;, evlenmenin iptalini dava edebilir.”

Yan&#;lma durumu olan nisbi butlanla bat&#;l olan evlilik durumu Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde belirtilmi&#;tir;

“A&#;a&#;&#;daki durumlarda e&#;lerden biri evlenmenin iptalini dava edebilir:

• Evlenmeyi hiç istemedi&#;i veya evlendi&#;i ki&#;iyle evlenmeyi dü&#;ünmedi&#;i hâlde yan&#;larak bu evlenmeye raz&#; olmu&#;sa,
• E&#;inde bulunmamas&#; onunla birlikte ya&#;amay&#; kendisi için çekilmez bir duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yan&#;larak evlenmi&#;se.”

Aldatma durumu olan nisbi butlanla bat&#;l olan evlilik hali Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde belirtilmi&#;tir;

“A&#;a&#;&#;daki durumlarda e&#;lerden biri evlenmenin iptalini dava edebilir:

• E&#;inin namus ve onuru hakk&#;nda do&#;rudan do&#;ruya onun taraf&#;ndan veya onun bilgisi alt&#;nda bir ba&#;kas&#; taraf&#;ndan aldat&#;larak evlenmeye raz&#; olmu&#;sa,
• Davac&#;n&#;n veya altsoyunun sa&#;l&#;&#;&#; için a&#;&#;r tehlike olu&#;turan bir hastal&#;k kendisinden gizlenmi&#;se.”

Korkutma durumu olan nisbi butlanla bat&#;l olan evlilik hali Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde belirtilmi&#;tir;

“Kendisinin veya yak&#;nlar&#;ndan birinin hayat&#;, sa&#;l&#;&#;&#; veya namus ve onuruna yönelik pek yak&#;n ve a&#;&#;r bir tehlike ile korkutularak evlenmeye raz&#; edilmi&#; e&#;, evlenmenin iptalini dava edebilir.”

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#; Açma Süresi

Nisbi butlanla evlili&#;in iptali istemi hak dü&#;ürücü süreye tabi olup Medeni Kanunu’nun Maddesinde süre belirtilmi&#;tir;

“&#;ptal davas&#; açma hakk&#;, iptal sebebinin ö&#;renildi&#;i veya korkunun etkisinin ortadan kalkt&#;&#;&#; tarihten ba&#;layarak alt&#; ve her hâlde evlenmenin üzerinden be&#; y&#;l geçmekle dü&#;er.”

Evlili&#;inin &#;ptali Davas&#;n&#; Kimler Açabilir?

Mutlak butlan sebebi ile evlili&#;in iptalinin istemi Cumhuriyet savc&#;s&#; taraf&#;ndan kendili&#;inden aç&#;labilmekte olup ayn&#; zamanda herkes taraf&#;ndan da aç&#;labilir.

Buna ili&#;kin Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde de belirtilmi&#;tir;

“Mutlak butlan davas&#;, Cumhuriyet savc&#;s&#; taraf&#;ndan re’sen aç&#;l&#;r. Bu dava, ilgisi olan herkes taraf&#;ndan da aç&#;labilir.”

Nisbi butlan ile evlili&#;in iptali davas&#; ise yaln&#;zca e&#; taraf&#;ndan açma hakk&#; bulunmaktad&#;r.

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#;nda Görevli ve Yetkili Mahkeme

Evlili&#;in mutlak veya nisbi butlan davas&#;nda, bo&#;anmaya ili&#;kin hükümler uygulanacakt&#;r. Bu nedenle öncelikle görevli mahkeme, aile mahkemesidir. Aile mahkemesinin kurulmad&#;&#;&#; yerlerde görevli mahkeme ise asliye hukuk mahkemeleridir. Asliye hukuk mahkemesi, aile mahkemesi s&#;fat&#;yla davaya bakabilecektir.

Yer yönünden yetkili mahkeme ise, taraflar&#;n son alt&#; ayd&#;r birlikte oturduklar&#; yer ya da e&#;lerden birinin yerle&#;im yeridir. Bu nedenle taraflar&#;n yerle&#;im yeri ayr&#; olsa dahi davay&#; açacak olan ki&#;i kendi yerle&#;im yerinde ya da daval&#;n&#;n yerle&#;im yerinde de açabilecektir. Yer yönünden yetkili mahkemeye dair olan bu kural e&#; taraf&#;ndan aç&#;lacak olan dava için geçerlidir.

Cumhuriyet savc&#;s&#;, yasal temsilci ya da ilgililerin açaca&#;&#; butlan davas&#;nda ise yetkili mahkemede genel kural daval&#;n&#;n yerle&#;im yeri mahkemesidir.

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#; Bo&#;anma ile Terditli Aç&#;labilir Mi?

Terditli dava, davac&#;n&#;n ayn&#; dava içerisinde iki ayr&#; istemde bulundu&#;u davad&#;r. Davac&#;n&#;n taleplerinden birisi asli, di&#;eri ise tali olup öncelikle asli talebinin kabulünü, mümkün de&#;il ise talinin kabulünü istemektedir. Mahkeme, terditli davada bu iki istemden yaln&#;zca birinin kabulüne karar verebilir. Evlili&#;in iptali istemi ile dava açacak olan e&#;, evlili&#;in iptali isteminin kabulü mümkün olmad&#;&#;&#; halde bo&#;anmaya ili&#;kin talepte bulunabilecektir. Mahkeme, evlili&#;in iptaline ili&#;kin kanunda geçerli olan &#;artlar&#;n olu&#;mas&#; halinde evlili&#;in iptaline yönelik hüküm kuracakt&#;r.

Cumhuriyet savc&#;s&#;n&#;n yetkili oldu&#;u evlili&#;in iptali davas&#;nda, evlenmenin iptali mümkün olmad&#;&#;&#;na bo&#;anma davas&#;n&#;n kabul edilmesi yönünde dava açma yetkisi bulunmamaktad&#;r.

Butlan sebepleri ile bo&#;anma davas&#;n&#;n nedenlerinin birlikte olmas&#; mümkündür. Evlili&#;in iptali sebeplerinin olmas&#; halinde bo&#;anma davas&#; aç&#;lm&#;&#; olur ise hakim bu durumu kendili&#;inden dikkate alamayacakt&#;r. Ancak daha önceden aç&#;lan evlili&#;in iptali davas&#; var ise bo&#;anma davas&#;, bu davay&#; bekletici mesele yapacakt&#;r.

Evlili&#;in &#;ptalinde Nafaka, Mal Rejimi, Tazminat

Taraflar aras&#;nda geçersiz bir evlilik olsa dahi taraflar&#;n geçersiz evlilik içerisinde edinmi&#; olduklar&#; mallar ad&#;na mal rejimi tasfiyesine yönelik dava aç&#;lmas&#; mümkündür. Bunun yan&#;nda taraflar aras&#;ndaki geçersiz evlilikten do&#;acak olan tazminat, nafaka ve velayet gibi konular bo&#;anma davas&#;ndaki hükümler gibi geçerlidir.

Bunun yan&#;nda, evlili&#;in iptali davas&#; ile taraflar&#;n evlili&#;inin iptaline karar verildikten sonra üç yüz gün içerisinde hamile kal&#;nm&#;&#; ya da do&#;um gerçekle&#;mi&#; ise bu evlilikten olacakt&#;r. Böylelikle velayet, nafaka gibi hususlarda bo&#;anmaya örnek hükümler uygulanacakt&#;r.

Evlili&#;in iptali yönünde karar verilmesi halinde, iddet süresinde de bo&#;anmaya ili&#;kin hükümler uygulanacakt&#;r. Bu nedenle kad&#;n, evlili&#;in iptali karar&#;ndan itibaren üç yüz gün içerisinde ba&#;ka bir adamla evlenemeyecektir.

Evlili&#;in iptali karar&#; verilmesi ile kay&#;n h&#;s&#;ml&#;&#;&#; son bulmayacakt&#;r. Kay&#;n h&#;s&#;ml&#;&#;&#;na dair evlenme yasa&#;&#;, evlilik iptal edilse dahi geçerli olacakt&#;r.

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#; Açan E&#;in Dava Sonlanmadan Ölümü Halinde

Evlili&#;in geçersizli&#;ini öne süren davac&#;, dava devam ederken ölmü&#; ise bu davay&#; devam ettirme hakk&#; mirasç&#;lara geçmemektedir. Ancak davan&#;n sonucunda daval&#; olan e&#;in evlenme esnas&#;nda korkutma, aldatma ya da yan&#;lma hali ile iyi niyetli olmad&#;&#;&#; tespit edilir ise davac&#;n&#;n yasal mirasç&#;s&#; olamayacakt&#;r. Bu durum Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinin üçüncü f&#;kras&#;nda aç&#;kça belirtilmi&#;tir. Kötü niyetli oldu&#;unu ispatlamak amac&#;yla ölen ki&#;inin mirasç&#;lar&#;n davada kötü niyeti ispatlamas&#; gerekmektedir. Bu durumun aksine, sa&#; kalan e&#;, yasal mirasç&#; s&#;fat&#;nda kalacakt&#;r. Bu nedenle miras durumunda, gerekli i&#;lemler yap&#;larak yasal mirasç&#;s&#; olmad&#;&#;&#; ve miras hakk&#; olmad&#;&#;&#; belirtilmelidir.

Evlili&#;in &#;ptali Ne Kadar Sürer

Evlili&#;inin geçersiz oldu&#;unu iddia eden davac&#; e&#;, evlili&#;in iptali talebi ile dava açmaktad&#;r. Ancak aç&#;lan davan&#;n tam olarak ne kadar sürece&#;i ve zaman alaca&#;&#; tam olarak bilinmemektedir. Süre aç&#;s&#;ndan bir aral&#;k belirtilebilir ve evlili&#;in iptali davas&#; bir ya da bir buçuk y&#;l kadar sürebilmektedir. Mahkemenin dosya ve i&#; yo&#;unlu&#;una göre bu zaman aral&#;&#;&#; de&#;i&#;iklik göstermektedir.

Davan&#;n aç&#;lmas&#; sonras&#;nda duru&#;ma gününün verilmesi, duru&#;malar aras&#; zaman aral&#;&#;&#;n&#;n belirlenmesi, duru&#;mada hakimin olup olmayaca&#;&#;, adli tatile denk gelme gibi birçok faktör dava süresini etkilemektedir. Ancak evlili&#;in iptali davas&#;n&#;n yaln&#;zca bir duru&#;ma ile sona ermeyece&#;inin de bilinmesi gerekmektedir. Davan&#;n daha k&#;sa sürede sonuçlanmas&#;, dosya ve duru&#;ma takibi aç&#;s&#;ndan bir vekilden yard&#;m al&#;nmas&#; gerekmektedir.

Evlili&#;in &#;ptali ve Bo&#;anma Davas&#; Aras&#;ndaki Fark

Evlili&#;in iptalini talep eden dava ile bo&#;anma davas&#; hukuken farkl&#; iki davad&#;r. Bo&#;anma hukuken geçerli bir evlili&#;in sona erdirilmesi için aç&#;lan bir dava iken evlili&#;in iptali davas&#;, geçersiz ya da sonradan geçersiz olan bir evlili&#;in mahkeme karar&#; ile iptal edilmesidir. Ayr&#;ca bo&#;anma taraflar&#;n ortak iradeleri oldu&#;u takdirde verilen bir karar olup evlili&#;in iptalinde böyle bir durum geçerli de&#;ildir. Ancak iki ayr&#; dava olsa da sonuç olarak iki dava, evlili&#;in son bulduran dava türüdür. Bunun yan&#;nda her iki dava türünde evlili&#;in sonland&#;r&#;lmas&#; hakim karar&#; ile mümkündür.

Evlili&#;in &#;ptalini Gerektirmeyen Eksiklikler

Evlenmenin iptalini gerektirmeyen ancak evlilikte var olan &#;artlara dair eksiklikler:

Kad&#;n&#;n iddet süresinden önce evlenmesi: E&#;lerin bo&#;anmas&#; halinde, bo&#;anma karar&#;n&#;n kesinle&#;mesinden itibaren üç yüz günlük bir bekleme süresi bulunmaktad&#;r. Bu bekleme süresine iddet müddeti de denmektedir. Kad&#;n için olan bu bekleme süresi, evlili&#;i geçersiz k&#;lmayacakt&#;r.

Evlilik merasimine dair &#;ekil kurallar&#;na uymama: Evlendirmeye yetkili olan memurun önünde yap&#;lan ancak di&#;er &#;ekil kurallar&#;na uyulmamas&#; durumunda evlili&#;in iptali davas&#; açmak için bir neden olmamaktad&#;r. Örne&#;in, tan&#;klar&#;n huzurunda olmadan yap&#;lan ancak memur önünde yap&#;lan evlilikte evlili&#;in butlan&#; söz konusu olmayacakt&#;r.

Baz&#; bula&#;&#;c&#; hastal&#;klar&#;n bulunmas&#;: Umumi H&#;fz&#;s&#;hha Kanunu’nun ve Maddesinde bulunan hastal&#;klar olan frengi, belso&#;uklu&#;u, ve yumu&#;ak &#;ankr ve cüzzama, marazi akliye müptela olanlar&#;n evlenmesi halinde de evlili&#;in iptali hükümleri uygulanmayacakt&#;r.

Aldatma, Yan&#;ltma ve Korkutma Sonucu Evlili&#;in &#;ptali

Bunun yan&#;nda taraflardan birisinin ya&#;am tarz&#;, geçmi&#; ya&#;ant&#;s&#; ya da kand&#;r&#;lm&#;&#; ise de aldatma nedeniyle evlili&#;in iptalini isteyebilecektir. Kasti olarak evlilik öncesi saklan&#;lan durum ile aldat&#;larak evlenmesi ile iptal davas&#; açmak için neden do&#;mu&#; olacakt&#;r. Öncelikle yaln&#;zca e&#; de&#;il, e&#;in akrabalar&#; taraf&#;ndan da aldat&#;labilmektedir ancak bu durumdan e&#;in haberi oldu&#;unda aldatma ile evlili&#;in iptali istenebilecektir. E&#;ten, hastal&#;&#;&#;n&#;n gizlenmesi aldatmad&#;r. Ancak, bu hastal&#;k e&#;in kendisini ya da do&#;acak olan çocu&#;unu tehlike alt&#;na sokmas&#; gerekmektedir.

Taraflar&#;n evlili&#;i s&#;ras&#;nda, taraflardan birisinin evlenme konusunda yan&#;lmas&#;, hataya dü&#;mesi evlenmenin iptali ad&#;na bir sebeptir. Yan&#;lma olarak örnek vermek gerekirse, taraflardan birisinin evlenece&#;i ki&#;ide yan&#;larak dü&#;ünmedi&#;i birisi ile evlenmesi, gerçek durumu bilseydi evlenmeyecek olan bir nedene ba&#;l&#; olarak yan&#;lma olabilir.

Taraflardan birisi korku ile evlendirildi&#;i vakit evlili&#;in iptalini isteyebilecektir. Ancak korkutma vasf&#; ad&#;na &#;artlar&#;n olu&#;mas&#; gerekmektedir. Korkutmada, tehlikeli unsuru bar&#;nd&#;rmal&#;, korkutma ya&#;am&#;na, sa&#;l&#;&#;&#;na ya da namusuna yönelik tehdit olmal&#;d&#;r.

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#; Dilekçe Örne&#;i

&#;STANBUL ( ). A&#;LE MAHKEMES&#;

DAVACI: Ad- Soyad

Adres

VEK&#;L&#;: Av. Ad Soyad

Adres

DAVALI: Ad- Soyad

Adres

KONU: Taraflar aras&#;ndaki evlili&#;in iptali istemli dava dilekçesidir.

AÇIKLAMALAR:

1-)Taraflar&#;n iptali istenilen evlilik …/…/… tarihinde yap&#;lm&#;&#;t&#;r. Ancak, davaya konu edilen evlilik, kanunen iptal sebebini olu&#;turdu&#;undan i&#; bu davay&#; açma zarureti has&#;l olmu&#;tur. Taraflar&#;n evlilik tarihinden sonraki olan bir tarihte daval&#;n&#;n e&#;i ile olan bo&#;anma davas&#;n&#;n bo&#;anma karar&#; ç&#;km&#;&#;t&#;r.

2-)Davac&#; müvekkil ara&#;t&#;rmalar&#; ile tesadüfen daval&#;n&#;n e&#;inden bo&#;and&#;&#;&#;n&#; ancak bo&#;anma karar&#;n&#;n henüz kesinle&#;medi&#;ini tespit etmi&#;tir. Daval&#;n&#;n nüfus müdürlü&#;ünde halen evli olarak görüldü&#;ü anla&#;&#;lm&#;&#;t&#;r.

3-) Taraflar&#;n evlenmi&#; oldu&#;u tarihte, daval&#;n&#;n evli olmas&#; nedeniyle taraflar&#;n evlili&#;i geçersizdir. Daval&#;n&#;n ayn&#; zamanda halen evli oldu&#;unu bilmesine ra&#;men müvekkil ile evlenmi&#; oldu&#;undan kötü niyetlidir. Tüm bu nedenlerle davan&#;n kabul edilmesini talep etmekteyiz.

HUKUK&#; SEBEPLER: TMK, HMK ve ilgili her türlü mevzuat.

HUKUK&#; DEL&#;LLER: Nüfus kay&#;t örne&#;i, &#;stanbul Anadolu ( ). Aile Mahkemesi …/… Esas say&#;l&#; bo&#;anma dosyas&#;, aile cüzdan&#;, tan&#;k beyanlar&#; ve ilgili her türlü yasal delil.

SONUÇ ve &#;STEM : Yukar&#;da aç&#;klanan ve gerekçelendirilen nedenlerle;

1-) Hakl&#; davam&#;z&#;n kabulüne,

2-) Taraflar&#;n evlili&#;inin mutlak butlanla iptal edilmesine,

3-) Yarg&#;lama giderleri ve vekalet ücretinin daval&#; tarafça ödenmesine karar verilmesine sayg&#;lar&#;m&#;zla vekaleten talep ederiz.

Davac&#; Vekili

Av. Ad Soyad

&#;mza

Evlili&#;in &#;ptali Davas&#; Yarg&#;tay Kararlar&#;

Evlili&#;in Butlan&#; Davas&#; Esnas&#;nda Davac&#;n&#;n Ölümü

Davac&#;n&#;n vasisi evlili&#;in mutlak butlan sebebiyle iptali talebi ile dava açm&#;&#;t&#;r. Ancak davac&#; davan&#;n devam&#; s&#;ras&#;nda ölmü&#; ve evlilik ölümle son bulmu&#;tur. Bu nedene evlili&#;in mutlak butlan ile iptaline yönelik talebi de konusuz kald&#;&#;&#;ndan mahkeme taraf&#;ndan karar verilmesine yer olmad&#;&#;&#;na karar&#; verilmesi gerekirken mutlak butlan ile bat&#;l oldu&#;una dair karar vermi&#;tir. Yarg&#;tay ilam&#;nda, mahkemenin mutlak butlan ile bat&#;l oldu&#;una dair karar vermesini usul ve hukuka ayk&#;r&#; bulmu&#;tur. Ancak yarg&#;laman&#;n yeniden yap&#;lmas&#; gerektirmedi&#;inden düzeltilerek onanmas&#;na karar&#; vermi&#;tir. (Yarg&#;tay 2. Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)

&#;izofreni Hastas&#; Oldu&#;unu Gizleyerek Evlenmesi

Davac&#;-kar&#;&#; daval&#; erkek dava açarak e&#;inin &#;izofreni hastas&#; oldu&#;unu ve bu hastal&#;&#;&#;n kendisinden gizlenerek gerçekle&#;tirdi&#;ini bildirerek nisbi butlan ile evlili&#;in iptaline karar&#;n&#;n verilmesi istenilmi&#;tir. Daval&#;-kar&#;&#; davac&#; olan kad&#;n e&#; ise birle&#;en dava ile evlilik birli&#;inin temelden sars&#;lmas&#; nedeniyle bo&#;anmak istemi&#;tir. Mahkeme, as&#;l dava ile birle&#;en davan&#;n kabulü ile taraflar&#;n evliliklerinin mutlak butlan ile iptaline karar vermi&#;tir.

Yarg&#;tay, dosya incelemesinde, hakimin taraflar&#;n talepten fazlas&#;na veya ba&#;ka bir &#;eye karar veremeyece&#;ini belirtmi&#;tir. Mahkemenin talepten farkl&#; olarak mutlak butlan ile evlili&#;in iptaline karar verilmesi do&#;ru bulunmam&#;&#;t&#;r. Yarg&#;taya ba&#;vurulmas&#; akabinde ilamda, evlili&#;in nisbi butlanla iptali davas&#;n&#;n tefrik edilerek bekletici mesele yap&#;lmas&#; gerekti&#;i yönünde bozulmu&#;tur. Yarg&#;tay&#;n bozma karar&#;na uyan mahkeme, evlili&#;in nisbi butlanla iptali davas&#;n&#; reddetmi&#;tir.

Yarg&#;tay, toplan&#;lan delil ve yarg&#;lamadan daval&#; kad&#;n&#;n &#;izofreni hastas&#; oldu&#;u halde bunu davac&#; erkekten gizleyerek evlenmi&#;tir. Bu durum ilgili kanun maddesinde, davac&#; e&#; ve taraflar&#;n altsoyu için a&#;&#;r tehlike te&#;kil etmi&#; olmas&#; zorunludur. Sonuç olarak Yarg&#;tay ilam&#;nda, daval&#; kad&#;n&#;n rahats&#;zl&#;&#;&#;n&#;n evlenme tarihi itibariyle oldu&#;u, yatarak tedavi edilmeye çal&#;&#;&#;ld&#;&#;&#;, kendisi ve çevresindekiler bak&#;m&#;ndan da tehlike arz etti&#;inin ispatlanm&#;&#; olmas&#;ndan karar&#;n bozulmas&#; yönünde karar vermi&#;tir. (Yarg&#;tay 2. Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)

Cumhuriyet Savc&#;s&#;n&#;n Açm&#;&#; Oldu&#;u Evlili&#;in Butlan&#; Davas&#;nda Savc&#;n&#;n Duru&#;maya Kat&#;lma Zorunlulu&#;u

Yarg&#;taya konu olan dava, evlili&#;in mutlak butlan sebebiyle iptaline ili&#;kin Cumhuriyet savc&#;s&#; taraf&#;ndan aç&#;lm&#;&#;t&#;r. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre Cumhuriyet savc&#;s&#;, kanunda aç&#;k görülen hallerde hukuk davas&#; açar ise taraf olarak yer almaktad&#;r. Evlili&#;in mutlak butlan&#; davas&#;n&#; açmak, Cumhuriyet savc&#;s&#;n&#;n görevidir. Bu görevin do&#;al sonucu olarak Cumhuriyet savc&#;s&#;n&#;n duru&#;malara kat&#;lmas&#; sa&#;lanmadan yoklu&#;unda karar verilmesi usul ve yasaya ayk&#;r&#; bulunmu&#;tur. Yarg&#;tay, tüm bu nedenlerle mahkemenin vermi&#; oldu&#;u karar&#; bozmu&#;tur. (Yarg&#;tay 2. Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)

Evlili&#;in Bipolar Afektif Bozukluk Bulunmas&#; Nedeniyle Butlan&#; Davas&#;n&#;n Bekletici Mesele Yap&#;lmadan Karar Verilmesi

Daval&#;-davac&#; kad&#;n, kocas&#;n&#;n açm&#;&#; oldu&#;u bo&#;anma davas&#;na birle&#;en dava yönünden dava açm&#;&#; ve e&#;inde bipolar afektif bozuklu&#;un oldu&#;unu ve bu nedenle evlili&#;in iptaline karar verilmesi yönünden karar verilmesini istemi&#;tir. Söz konusu bu hastal&#;&#;&#;n kendisi ve altsoyu için tehlike arz etti&#;ini ve bu hastal&#;&#;&#;n evlilik öncesinde kendisinden gizlendi&#;ini belirtmi&#;tir. Daval&#;-davac&#; kad&#;n, davas&#;n&#; terditli olarak açm&#;&#; evlili&#;in iptaline karar verilmemesi halinde taraflar&#;n bo&#;anmalar&#;na karar verilmesi yönünde talepte bulunmu&#;tur. Yerel mahkeme, taraflar&#;n bo&#;anmalar&#;na karar vermi&#;tir.

Yarg&#;tay, öncelikle mahkemenin yapmas&#; gereken ilk i&#;in davac&#;-daval&#; erkek e&#;in rahats&#;zl&#;&#;&#;n&#;n a&#;&#;r tehlike yaratacak bir i&#; olup olmad&#;&#;&#;na dair bir resmi sa&#;l&#;k kurulu raporunun ald&#;r&#;lmas&#; gerekti&#;ini belirtmi&#;tir. Bunun yan&#;nda daval&#;-davac&#; kad&#;n&#;n açm&#;&#; oldu&#;u dava, nisbi butlan ile evlili&#;in iptali oldu&#;u yönünde olup bo&#;anma davas&#;ndan tefrik edilerek bekletici mesele haline getirilmesidir. Evlili&#;in iptali davas&#;n&#;n sonucu beklendikten sonra taraflar&#;n bo&#;anma talepli davalar&#; hakk&#;nda olumlu ya da olumsuz karar verilmesi gerekti&#;ini belirtmi&#;tir. Tüm bu nedenlerle Yarg&#;tay, mahkemenin vermi&#; oldu&#;u karar&#; usul ve yasaya ayk&#;r&#; buldu&#;undan bozma karar&#; vermi&#;tir. (Yarg&#;tay 2. Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)

E&#;in &#;izofreni, Anksiyete Bozuklu&#;u, Bipolar Duygulan&#;m Bozuklu&#;u Olmas&#; Halinde

Taraflar aras&#;nda görülen davada, davac&#;-kar&#;&#; daval&#; e&#; e&#;inin evlenmeye engel olacak derecede ak&#;l hastas&#; oldu&#;unu belirterek evlili&#;in butlan&#;na karar verilmesi yönünde talepte bulunmu&#;tur. Yerel mahkeme taraf&#;ndan bu talep kabul edilmi&#;tir.

Dosya incelemesinde, taraflar&#;n tarihinde evlendi&#;ini, tarihli sa&#;l&#;k kurulu raporunda “bipolar afektif bozukluk, remisyonda” tan&#;s&#; konulmu&#;tur. Ancak tarihli sa&#;l&#;k kurulu raporunda ise “bipolar bozukluk tan&#;s&#;” konulmu&#;tur. Bu hastal&#;k ad&#;na tedavi gördü&#;ü, hastal&#;&#;&#;n kronik oldu&#;u, zaman zaman düzelmeler ve alevlenmeler seyretti&#;i belirtilmi&#;tir. Ayr&#;ca nüks döneminde evlili&#;in e&#; aç&#;s&#;ndan çekilme hale geldi&#;i de raporland&#;r&#;lm&#;&#;t&#;r.

Yarg&#;tay, dosya incelemesinde her iki yerden al&#;nan raporlar aras&#;nda, kad&#;n&#;n sürekli olarak ay&#;rt etme gücünü engeller nitelikte hastal&#;&#;&#;n&#;n olup olmad&#;&#;&#;na dair çeli&#;ki mevcut oldu&#;una rastlam&#;&#;t&#;r. Bu nedenle Yarg&#;tay ilam&#;nda, tüm tedavi kay&#;tlar&#; ve raporla birlikte evlenmeye engel derecede ak&#;l hastal&#;&#;&#;n&#;n olup olmamas&#; konusunda rapor al&#;narak sonuca göre karar verilmesi gerekti&#;inden eksik inceleme nedeniyle mahkemenin vermi&#; oldu&#;u karara kar&#;&#;l&#;k bozma karar&#; vermi&#;tir. (Yarg&#;tay 2. Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)

Sahte Evlilik Sözle&#;mesi

Taraflar aras&#;nda görülen davada, davac&#;-kar&#;&#; daval&#; kad&#;n e&#;ine kar&#;&#; evlilik birli&#;inin sars&#;lmas&#; nedeniyle bo&#;anma davas&#; açm&#;&#;t&#;r. Ancak daval&#;-birle&#;en davac&#; erkek ise, kendisinin kad&#;n ile zorla evlendirildi&#;ini resmi nikah akdi yap&#;lmad&#;&#;&#;n&#; iddia ederek evlili&#;inin yoklukla bat&#;l oldu&#;unu belirtmi&#;tir. Daval&#;-birle&#;en davac&#;, kendisinin kimli&#;inin babas&#; taraf&#;ndan zorla al&#;nd&#;&#;&#;n&#;, re&#;it olmamas&#;na ra&#;men ne kendisinin ne de re&#;it olmad&#;&#;&#;ndan anne ve babas&#;n&#;n onay&#; olmadan sahte evlilik sözle&#;mesi gerçekle&#;tirildi&#;inden bahisle yoklukla bat&#;l olan evlili&#;in iptaline karar verilmesini talep etmi&#;tir. Yerel mahkeme ise daval&#;-birle&#;en davac&#; erke&#;in davas&#;n&#;n reddine karar&#;n&#; vermi&#;, davac&#;-daval&#; kad&#;n&#;n davas&#;n&#; kabul ederek taraflar&#;n bo&#;anmalar&#;na karar vermi&#;tir.

Söz konusu karar, temyiz edilmemi&#; olsa da aç&#;kça Yarg&#;tay taraf&#;ndan yasaya ayk&#;r&#; bulunmu&#;tur. Bu nedenle hükmün bozulmas&#; gerekti&#;ini belirtmi&#;tir. Daval&#;-birle&#;en davac&#; erkek taraf&#;ndan aç&#;lan evlili&#;in iptali davas&#; mahkeme taraf&#;ndan tefrik edilmemi&#;, o davan&#;n sonucu beklenmeden bo&#;anma davas&#;na bakma yönünde bir karar almam&#;&#;t&#;r. Bu nedenle tefrik edilmeyen dosyan&#;n beklenilmeden karar verilmesi usul ve kanuna ayk&#;r&#;d&#;r. (Yarg&#;tay 2. Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)

S&#;k Sorulan Sorular

Evlili&#;in iptali süresi ne kadard&#;r?

Evlili&#;in iptali süresi, kanunda hak dü&#;ürücü süreye tabi tutulmu&#;tur. &#;ptal davas&#;n&#;n aç&#;lmas&#;, iptal sebebinin ö&#;renilmesinden itibaren 6 ayl&#;k süreye tabi tutulmu&#;tur. Ancak her halde evlenmenin üzerinden 5 y&#;l geçmesiyle iptal davas&#; açma hakk&#; sona erecektir.

Evlili&#;in iptali nedenleri nelerdir?

Birisi ile evli olmas&#;na ra&#;men evlenilmesi, ay&#;rt etme gücüne sahip olmayan ya da ak&#;l hastal&#;&#;&#; bulunan birisiyle evlenilmesi, ki&#;inin evlili&#;e engel olacak derecede h&#;s&#;ml&#;&#;a ra&#;men evlenmesi durumlar&#;nda evlili&#;in iptal nedeni olan mutlak butlanla evlilik söz konusu olacakt&#;r.

Evlili&#;in iptali ne demektir?

Evlili&#;in iptal edilmesi için aç&#;lan davada, taraflar&#;n evlili&#;i iptal edilerek son bulacakt&#;r. Kanunen evlili&#;i geçersiz k&#;lan durumlar belirtilmi&#; olup kanundaki durumlar&#;n bulunmas&#; halinde mahkeme taraf&#;ndan geçersiz olan evlilik karar ile son bulacakt&#;r.

Evlili&#;in iptalinde tazminat nas&#;l olur?

Evlili&#;in iptali davas&#;nda tazminat konusuna ili&#;kin hükümler bo&#;anma davas&#;na konu olan tazminatta da geçerli olacakt&#;r. Evlili&#;in iptalinde bo&#;anma hükümleri uyguland&#;&#;&#;ndan kusurlu olan taraftan tazminat talep edilebilir. Ayn&#; &#;ekilde nafaka, mal rejimi gibi hususlarda da bo&#;anmaya ili&#;kin hükümler uygulanacakt&#;r.

Evlili&#;in iptali davas&#; &#;artlar&#; nelerdir?

Öncelikle kanunda belirtilen evlili&#;in iptaline ili&#;kin nedenlerden birisinin olmas&#; gerekmektedir. Evlili&#;in iptalini gerektirecek bir nedene dayand&#;r&#;lmadan aç&#;lan davan&#;n reddine karar verilecektir. Bunun yan&#;nda nedenin ö&#;renilmesinden itibaren alt&#; ayl&#;k hak dü&#;ürücü sürede evlili&#;in iptali davas&#;n&#;n aç&#;lmas&#; gerekmektedir.

Evlili&#;in iptali dava dilekçesi nas&#;l olmal&#;d&#;r?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirtilen kurallara uygun olarak haz&#;rlanmal&#; ve talep ile iddialara ili&#;kin beyanlar tam, eksiksiz olmal&#;d&#;r. Evlili&#;in iptalini gerektiren neden dilekçede belirtilmeli ve nedeni dayand&#;racak delil de dilekçede bildirilmelidir.

Evlili&#;in iptali davas&#; nas&#;ld&#;r?

Yaz&#;l&#; yarg&#;lama usulü ile dava görülmektedir. Evlili&#;in iptali davas&#;nda, ilk a&#;ama olarak dilekçeler a&#;amas&#;, akabinde delillerin toplan&#;ld&#;&#;&#; tahkikat ve son olarak karar a&#;amas&#;na geçilecektir. Tüm bu a&#;amalar mahkemenin yo&#;unlu&#;u, adli tatil süreci gibi etkenlerle en fazla 1 ya da 1,5 y&#;l kadar sürmektedir.

Evlilik akdinin (sözle&#;mesinin) iptali nedir?

Kanunda belirtilen mutlak butlan veya nisbi butlan&#;n bulunmas&#; ile evlili&#;in iptal edilecek durumda olmas&#; halinde evlili&#;in iptal edilmesi için dava aç&#;labilir. Evlili&#;in iptali davas&#; aç&#;lmadan evlili&#;in iptali mümkün de&#;ildir. Mutlaka dava aç&#;larak evlili&#;in iptaline karar verilebilecektir.

Evlili&#;in iptali ile bo&#;anma aras&#;ndaki fark nedir?

Bo&#;anma davas&#;nda taraflar&#;n geçerli olan evlili&#;inin sona erdirmek istedi&#;i bir dava türüdür. Ancak evlili&#;in iptali davas&#;nda, taraflar&#;n geçerli olmayan evlili&#;inin iptalini istedi&#;i bir davad&#;r. Her iki dava aile mahkemesinde görülmekte ve her iki dava türüne göre evlili&#;i sonland&#;ran bir dava türüdür.

Evlili&#;in iptali davas&#; nas&#;l aç&#;l&#;r?

Öncelikle evlili&#;in iptali davas&#; için dava dilekçesi haz&#;rlanmal&#;d&#;r. Dava dilekçesi hukuka uygun, tam ve eksiksiz olmal&#;d&#;r. Ayr&#;ca evlili&#;in iptalinin kanunda belirtilen hangi maddeye dayand&#;r&#;larak talepte bulundu&#;u delilleri ile belirtilmelidir. Hukuka uygun dava dilekçesi ve delil ile dava aç&#;labilir.

Evlili&#;in iptali davas&#; nerede aç&#;l&#;r? (Yetkili mahkeme kimdir?)

Evlili&#;in iptali davas&#; aile mahkemesinde aç&#;lacakt&#;r. Evlili&#;in iptali davas&#;nda bo&#;anmaya ili&#;kin hükümler uyguland&#;&#;&#;ndan yetkili mahkeme ise taraflar&#;n dava açmadan önce son alt&#; ay ikamet etti&#;i yerle&#;im yeri olacakt&#;r.

Evlilik ba&#;vurusu iptali nas&#;l yap&#;l&#;r?

Evlilik ba&#;vurusunun iptaline dair konu hukuki bir konu de&#;ildir. Evlilik ba&#;vurusunda bulunulan yere müracaat ederek evlilik ba&#;vurusunun iptal edilip edilemedi&#;i, iptal ediliyor ise iptal için ne yap&#;lmas&#; gerekti&#;i konusunda bilgi al&#;nabilir. Hukuk bölümünün konu alan&#;nda de&#;ildir.

Evlili&#;in nisbi butlanla iptali nas&#;ld&#;r?

Türk Medeni Kanunu’nun maddesinde nisbi butlan ile evlili&#;in iptaline dair hüküm düzenlenmi&#;tir. Evlenme esnas&#;nda e&#;lerden birinin geçici olarak ay&#;rt etme gücünden yoksun olmas&#; halinde nisbi butlanla evlili&#;in iptali talebiyle dava aç&#;lmas&#; mümkündür.

Evlili&#;in mutlak butlanla iptali nas&#;ld&#;r?

Türk Medeni Kanunu’nun maddesinde mutlak butlan ile evlili&#;e dair düzenlemede bulunulmu&#;tur. Evlili&#;e engel derecede olan h&#;s&#;ml&#;k ve evlilik esnas&#;ndaki ay&#;rt etme gücünden yoksunluk ile evlili&#;in mutlak butlanla bat&#;l olaca&#;&#; belirtilmi&#;tir.

Evlili&#;in iptalini kimler isteyebilir?

Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde evlili&#;in iptaline dair davan&#;n kim taraf&#;ndan aç&#;laca&#;&#; düzenlenmi&#;tir. Nisbi butlan ile evlili&#;in iptali davas&#; yaln&#;zca e&#;ler taraf&#;ndan aç&#;labilmektedir. Ancak mutlak butlanla evlili&#;in iptali davas&#; Cumhuriyet savc&#;s&#; taraf&#;ndan kendili&#;inden aç&#;labildi&#;i gibi ilgisi olan herkes taraf&#;ndan aç&#;labilmektedir.

Evliliğin İptali ve Butlan Davası  Nedir?

Evliliğin İptali diğer bir adıyla Butlan bir kaç neden ile açılabilir ve evlilik iptali olabilir. Evliliğin iptal edilmesi hukuki bir karardır. Sonuçları olan ve inşa-i nitelikte bir karardır. Boşanma kararları nasıl bir sonuç doğurur ise Butlan yani evliliğin iptal kararı da bir sonuç doğurur. İnşa-i kelimesi burada verilen kararın sonucunda yeni hukuki kararların alınması sonucunu oluşturacağı anlamında kullanılan hukuki bir terimdir. Ortaya çıkan yeni sonuçların yapıcı olacağı anlamını taşımaz. Hakim kararı verilene kadar evliliğin tüm sorumlulukları devam eder.

Evliliğin İptal Kararının Hukuki Niteliği ve Sonuçları

Butlan davası nedir? Evliliğin iptal edilmesi hukuki bir karardır ve diğer bir adıyla Butlan davasıdır. Sonuçları olan ve inşa-i nitelikte bir karardır. Boşanma kararları nasıl bir sonuç doğurur ise Butlan yani evliliğin iptal kararı da bir sonuç doğurur. İnşa-i kelimesi burada verilen kararın sonucunda yeni hukuki kararların alınması sonucunu oluşturacağı anlamında kullanılan hukuki bir terimdir. Ortaya çıkan yeni sonuçların yapıcı olacağı anlamını taşımaz. Hakim kararı verilene kadar evliliğin tüm sorumlulukları devam eder.

Vatandaşlık hakları, mirasçılık hakları, mal rejiminde evlilik birliği içerisinde edinilen mallara katılım hakları gibi boşanma veya butlan kararı çıksa bile devam edecek hukuki süreçlerin varlığı devam eder. Bu nedenle biz bu tür davalara da boşanma davası titizliği ile ele alınması gereken bir tür boşanma davası gözü ile bakıyoruz.

TMK. Madde -Batıl bir evlilik ancak hakimin kararıyla sona erer. Mutlak butlan halinde bile evlenme, hakimin kararına kadar geçerli bir evliliğin bütün sonuçlarını doğurur.

Buna göre mutlak veya nisbi butlan sebepleriyle sakatlanmış bir evlilik, ancak mahkemenin &#;evliliğin iptali&#; kararıyla, bu kararın kesinleşmesiyle son bulur. Böylece yeni bir hukuki durum ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle &#;evliliğin iptali davası&#; inşa-i dava niteliğindedir.

Evlilik, ister mutlak butlan ister nisbi butlan sebepleriyle sakatlanmış olsun, iptal kararının kesinleşmesine kadar geçerli bir evliliğin hüküm ve sonuçlarını doğurur. Bu yasal düzenlemeye göre evliliğin iptali kararı geçmişe etkili değildir. Etkisi geleceğe yöneliktir.

Çocuklar Yönünden Butlan Kararının Sonuçları

TMK. Madde – Mahkemece butlanına karar verilen bir evlilikten doğan çocuklar, ana ve baba iyi niyetli olmasalar bile evlilik içinde doğmuş sayılırlar. Çocuklar ile ana ve baba arasındaki ilişkilere boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır.

Butlan sebeplerinden iptaline karar verilen evlilik içinde doğan çocuk, geçerli bir evlilikte dünyaya gelen bir çocuğun tüm haklarına sahiptir. Örneğin, soy bağı düzgündür, ailenin soyadını taşır, Türk vatandaşlığını korur. Evliliğin iptalinde sonra, velayet, nafaka, kişisel ilişki ve diğer konularda boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır.

Butlan Kararı sonrasında Mirasçıların Dava Hakkı

TMK. Madde – Evlenmenin butlanını dava etme hakkı mirasçılara geçmez. Ancak mirasçılar açılmış olan davayı sürdürebilirler. Dava sonucunda evlenme sırasında iyi niyetli olmadığı anlaşılan sağ kalan eş, yasal mirasçı olamayacağı gibi, daha önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendisine sağlanan hakları da kaybeder.

Madde metninde de belirtildiği gibi, evlenmenin butlanını dava etme hakkı mirasçılara geçmez. Ancak evliliğin iptali davası sürerken taraflardan birinin ölmesi üzerine mirasçılarının davayı sürdürme yetkileri vardır. Sağ kalan eşin mirasçılık durumunda ise, onun evlenme akit edilirken butlan sebebini bilip bilmediğine bağlanmıştır. Ayrıca sağ kalan eş kandırılan eş olabilir veya kandıran eş olabilir.

Mirasçı olan eşin kötü niyetli ve kandıran eş olması ve miras nedeni ile fayda görecek olması durumunda ölen iyi niyetli eşin bıraktığı miras üzerindeki hakkını davayı devam ettirenler tarafından kötü niyetli ve kandıran olduğu ispatlandığında kaybeder. Miras üzerinde bir hak talep edemez.

Görüldüğü gibi çok kısa düşünülerek verilen bir evlilik kararının iptali bile ne kadar haklı gerekçeler olursa olsun birçok noktada etki bırakmaktadır. Bu nedenle uzun süreçler ve nihayetinde bireyin önünde yaşama devam etmesi yolundaki bir engel olan evliliğin iptali ( bu yazı için ) veya boşanma davasının yıpratıcı bekleme süreçlerini uzman bir boşanma avukatı desteği ile devam edilmesini biz takipçilerimize tavsiye ediyoruz.

Evliliğin İptali &#; Butlan &#; Davası Detay Bilgiler; Butlan Kararı Sonuçları Mutlak Butlan Davası

Evlenmede Mutlak Butlan Sebepleri 

Butlan ( evliliğin iptali) davası bir boşanma davası değildir. Evliliğin iptal edilmesi işlemidir. Evliliğin iptal kararı kesinleşinceye kadar evliliğin varlığı ile ilgili tüm kurallar geçerlidir. Mutlak Butlan ise varlığı durumunda evliliğin ertelenmeden ve kesinlikle iptal edileceği durumları belirleyen kavramdır.

Ortada bir evlilik olması nedeni ile bu dava türü boşanma davasından ayrılır. Fakat bu davaya gösterilecek özen titizlik de tıpkı bir boşanma davasına gösterilecek özen ve titizlik kadar olmalıdır. Nihayetinde sonlandırılmak istenen bir evlilik vardır ve bu evliliğin sonlandırılması devamında bir çok hukuki sonuçları bünyesinde barındırmaktadır. Bu nedenle bu dava her ne kadar bir boşanma davası olmasa bile boşanma davası hassasiyetinin gösterilmesi gereken sosyal ve hukuki sonuçları olan bir davadır.

Kanunumuz evlenmenin mutlak butlanını gerektiren sebepleri maddesinde sınırlı olarak saymıştır; bu sebeplerden başka bir sebeple mutlak butlan davası açılamaz.

TMK. madde Aşağıdaki hallerde evlenme mutlak butlanla batıldır: (evlilik yok sayılır ve iptal edilmesi kesindir)

1. Eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması,

2. Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması, Eşlerden Birinin Karar Yeteneğinin Olmaması

3. Eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı bulunması,

4. Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması.

 Butlan Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme, Yargılama Usulü

Türk Medeni Kanununun ıncı maddesi şöyledir: ‘Evlenmenin butlanı davasında, yetki ve yargılama usulü bakımından boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır’.Yasa , ve madde hükümlerine yollama yapmaktadır. Buna göre butlan davasında yetkili mahkeme; eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir (TMK. Madde ). Görevli mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemesidir. Uygulanacak yargılama yöntemi, HUMK nun madde ve devam eden maddelerinde öngörülen ‘yazılı usul’ dür.

Butlan Davasında, Dava Sebeplerini İspat Yükü ve İspat Vasıtaları

Türk Medeni Kanununun 6. maddesi uyarınca butlan sebeplerini ispat yükü davacıda dır. Bu kural, Cumhuriyet Savcısı tarafından açılan davalar için de geçerlidir. İspat araçları bakımından: Eşlere ait nüfus kayıtları, tanık; akıl hastalığı ve ayırtım gücünün tespiti bakımından resmi sağlık kurulu raporu, iddia ile ilgili hukuk ve ceza davası dosyaları ikame ve ibraz edilebilir. Ancak yemin, ikrar ve kabul gibi taraf beyanlarının hukuki sonuç doğurmayacağına ilişkin üncü madde kuralı burada da geçerlidir. Hâkim, kanıtları serbestçe takdir eder. (madde /4). Yine hâkim dayanılan olguların varlığına vicdanen kanaat getirmedikçe, bunları ispatlanmış sayamaz. (madde /1).

Butlan Davasının Hakkının Sınırlanması veya Kalkması

Evliliğin mutlak butlan sebepleriyle iptali davasının hangi hallerde sınırlandığını veya ortadan kalktığını TMK. nun inci maddesi hükmüne göre şu şekilde belirtmek mümkündür;

Evliliğin Sona Ermesi

Evliliğin ölüm veya boşanma sebeplerinden biri ile ortadan kalkması halinde Cumhuriyet Savcısının butlan davası açma imkânı kalmamaktadır. Açılmış olan dava sürerken evliliğin son bulması durumunda, ‘davanın konusuz kalmasından ötürü esas hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına’ şeklinde davayı sonuçlandırmak gerekecektir.

Bu kural, Cumhuriyet Savcısı dışındaki davacılar için geçerli değildir. ‘ Her ilgili’ evlilik hukuken sona ermiş olsa bile mutlak butlan durumunun karar altına alınmasını isteyebilir. Ayırt Etme Gücünün Kazanılması

Akıl hastalığının iyileşmesi

Burada yargısal koruma hakkı yalnız eşlerden birine tanınmıştır. Bu eş, evlenme sırasında ayırt etme gücünü yitirmiş olan veya akıl hastalığına yakalanmış bulunan ancak evlenmeden sonra ayırt etme gücüne ve sağlığına kavuşan eştir.

İyi Niyetli Eşin Korunması

Evli iken yeniden evlenen kişinin önceki evliliği; ölüm, boşanma veya evliliğin feshi nedenlerinden biriyle sona ermiş ise, ikinci evliliğin butlanına karar verilememesi; ikinci evlenme de diğer eşin iyi niyetli olmasına bağlıdır. Başka bir anlatımla diğer eş evlendiği sırada evlendiği kişinin evli olduğunu biliyor ve bilecek durumda ise ikinci evliliğin kesin hükümsüzlüğü devam eder. Bu kabul biçimi yasal düzenleme bakımından tutarlıdır. Aksi düşünce çift evlilik olgusuna belli koşullarda onay vermek anlamına gelirdi.

Burada ifade edilen bir durum içerisinde bulunduğunuzu düşünüyorsanız Ve boşanma isteğiniz var ise en azından durum değerlendirmesini uzman ve deneyimli bir boşanma avukatı ile yapmanızı öneririz. Maddi tazminat ve manevi tazminat konuları ile birlikte TCK Türk Ceza Kanunu nu ilgilendiren bir durumun ortada var olması ihtimali mevcuttur.

Evliliğin iptali konusunda detaylı bilgiye sahip olmak bu davanın sonucunun beklentilerinize uygun sonuçlanacağı anlamına gelmemektedir. Yerinde yapılmayan analizler neticesinde yapılan bazı küçük hatalar bile dava süresini uzatabilmekte ve beklenilen sonucun alınmasını yıllar süresince geciktirebilmektedir. Bu nedenle bu dava türünde de boşanma davasına gösterilen hassasiyet gösterilmeli ve uzman boşanma avukatı desteği ile bu yola çıkılması bizim tarafımızdan önerilmektedir.

Nisbi Butlan Davası Nedir?

Nisbi butlan da evliliğin sona erdirilmesi ( ortadan kaldırılması) imkân ve sonucunu doğurur, bu bakımdan da mutlak butlana benzer. Ancak onu mutlak butlan dan ayıran özellik kendini ‘nisbi&#; liğinde, yani mutlak butlan gibi ilgili olan herkes tarafından değil, sadece eşler ve bir halde de yasal temsilciler tarafından ileri sürüle bilmesinde gösterir.

Diğer bir deyişle, nisbi butlan halinde iptal davası açabilecek olanların çevresi mutlak butlan da ki kadar değildir. Nispi butlan sebebi ile açılacak olan dava sadece eşler tarafından açılabilir (Eşlerden birini temsil eden yasal temsilci olarak yaşı küçük eş için onun velisi, vasisi, velayet sahibi, avukatı veya vekalet sahibi)

Nisbi Butlan Davasında &#;Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk&#; Sebebi

TMK.’nun inci maddesi; Evlenme sırasında geçici bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun olan eş, evlenmenin iptalini dava edebilir.

Ayırtım gücünden devamlı yoksunluk halinde bulunan kişinin evlenemeyeceği, ancak her nasılsa evlenmişler ise, evlenmenin mutlak butlanla batıl olacağını açıklamıştık. Ayırtım gücünden uyuşturucu kullanımı, sarhoşluk, vb. gibi nedenlerle evlenme akdinin yapıldığı anda yoksun olan kimse iradesini evlenme yönünde açıklamış fakat sonradan kendine gelince evlenmek istemediği halde evlendiğini anlayınca, iptal sebebine bilgi sahibi olduğu andan itibaren altı ay içinde ve herhalde evlenmeden itibaren beş yıl içinde evliliğin iptalini talep edebilir.

Evlenmenin iptalini istemek yetkisi evlenme akdinin icrası anında ayırtım gücünden yoksun olan eşe tanınmıştır. Diğer eş bu sebebe dayanarak evliliğin iptalini isteyemez. Dava hakkı olan eş, bu geçici olarak ayırtım gücünden yoksunluğun etkisinden kurtulduğunda evlenmenin iptalini istememiş, evliliğin sürdürülmemesini istemiş ise evlenme akdi hukuken varlığını devam ettirecektir.

Yine evlenmenin iptali ayırtım gücünün kazanılmasından itibaren altı ay içinde ve herhalde evlenmeden itibaren beş sene içinde istenmemişse artık evlilik devam edecektir. Hukuk sistemi geçici yoksunluk ayırt etme gücü yeniden kazanılmasına rağmen 5 yıl süren bir evliliğin geçen 5 yıllık süreden sonra bu sebep ileri sürülmesini samimiyetsiz bulmaktadır.

Nisbi Butlan Davasında Usul Hükümleri

DAVACI: Ayırt etme gücünden geçici yoksunluk nedeniyle açılan iptal davasında davacı, evlenme sırasında ayırt etme gücünden geçici olarak yoksun olup sonradan bu yeteneği kazanan eştir.

Yanılma, aldatma, korkutma, alkol-uyuşturucu-uyarıcı-ilaç ve kimyasallar nedeni ile geçici ayırt etme yoksunluğuna sahip olma nedenlerine dayanan iptal davası açma hakkı, iradesi anılan sebeplerle sakatlanan (iradesini korkutma nedeni ile gösteremeyen, kandırılan, kimyasal etkisinde olan) eşe aittir.

Yasal temsilcinin izni olmaksızın yapılan evlenmelerin iptal davası ile sona erdirilmesi talep hakkı veli veya vasiye aittir.

Velayet hakkını eşit olarak kullanan ana ve babadan birinin evlenmeye muvafakati bulunması halinde; nisbi butlan davasında, davacı sıfatı, izni olmayan eşe aittir. Yani yaşı küçük olan -reşit olmayan- eşin veli yada vasisi dava açma hakkını bu evliliğe izin verdiği anda kaybeder.

DAVALI: Ayırtım gücünden geçici yoksunluk, yanılma, aldatma, korkutma nedenlerine dayalı nisbi butlan davasında davalı, ‘ Diğer eş’ tir. Yasal temsilcinin açtığı iptal davasında ise davalı ‘ Her iki eş’ tir.

Butlan Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme

Türk Medeni Kanununun ıncı maddesi şöyledir: ‘Evlenmenin butlanı davasında, yetki ve yargılama usulü bakımından boşanmaya ilişkin hükümler uygulanır’.

Yasa , ve madde hükümlerine yollama yapmaktadır. Buna göre butlan davasında yetkili mahkeme; eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir (TMK. Madde ). Görevli mahkeme ise Asliye Hukuk Mahkemesidir. Uygulanacak yargılama yöntemi, HUMK nun madde ve devam eden maddelerinde öngörülen ‘yazılı usul’ dür.

Butlan Davasında &#;Dava Açma Süresi&#;

TMK. Madde İptal davası açma hakkı, iptal sebebinin ve öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak altı ay ve her halde evlenmenin üzerinden beş yıl geçmekle düşer.

Altı aylık sürenin başlangıcı, davacı eşin nisbi butlan sebebini öğrendiği( yani, ayırt etme gücünün kazanıldığı, yanılma ve aldatmanın öğrenildiği, korkutmanın ortadan kalktığı) tarihtir. Bu süre, davanın açıldığı tarihten geriye doğru hesaplanacaktır. Toplanan kanıtlara göre davanın hak düşürücü süreden sonra açıldığının anlaşılması halinde davanın süre nedeniyle reddine karar verilecektir. Beş yıllık süre ise evliliğin yapıldığı tarihten itibaren işlemeye başlayacaktır. Burada davacının nisbi butlan sebebini öğrendiği tarihin önemi kalmamaktadır. Davacının öğrenme tarihi ne olursa olsun, beş yıllık hak düşürücü süre içinde açılmayan davanın reddi gerekecektir.

Bu süreler hak düşürücü süredir. Yargılamanın her safhasında kendiliğinden nazara alınır. Süreler geçirilmişse davanın reddi gerekir.

Butlan&#;ı Gerektirmeyen Durumlar; Butlan Sebebi olarak gösterilemeyecek durumlar

Butlanı Gerektirmeyen Sebepler

Bekleme Süresine Uymama: TMK. Madde &#; Kadının bekleme süresi (iddet süresi) bitmeden evlenmesi, evlenmenin butlanını gerektirmez. Burada boşanan kadının yeniden evlenmek için beklemesi gereken ve yasada öngörülen süreye işaret edilmektedir. TMK. Madde /2- Evlilik sona ermişse, kadın evliliğin sona ermesinden başlayarak üç yüz gün geçmedikçe evlenemez.

Bu kural, doğacak çocuğun nesebinin tayinine ilişkin doğması muhtemel sorunları önlemeye yöneliktir. Günümüzde boşanma kararının kesinleşmesinden sonra gebe olmadığına dair alınan bir belge bile iddet süresi nedeni ile oluşacak hukuki süreçlerin ortadan kalkmasını sağlamaya yetmektedir.

Ayrıca bu konu ile ilgili olarak yapılan başvuru sayısı yok denecek kadar azdır. Kadınlara tanınan bu bekleme süresi kadının bir başka erkek ile birliktelik kurmadan önce ilk eşinden hamile olup olmadığının belirlenmesine yönelik gün lük bekleme süresi yüz yıla dayanan bir kanun olması ancak evlilik işlemleri sırasında ortaya çıkan ama gebe olmadığının tespiti ile bir kaç gün içerisinde mahkemeler tarafından verilen adli kararlar ile aşılabilecek bir engeldir.

Şekil Kurallarına Uymama:

TMK. Madde &#; Evlendirmeye yetkili memur önünde yapılmış olan bir evliliğin kanunun diğer şekil kurallarına uyulmaması sebebiyle butlanına karar verilemez. Evlendirme, evlendirmeye yetkili memur önünde yapılmış ise, bu evliliğin belge eksikliği, evlenmenin yasaya uygun tören yerinde yapılmaması, tören şekline uymama vb. gibi nedenlerle de diğer şekil koşullarına uyulmaması sebebiyle butlanı istenemeyecek, eğer bu konuda iptal davası açılmış ise dava reddedilecektir.

Yanılma

Evlenme konusundaki iradesini açıklamakta yanılmış ( hataya düşmüş) olan eş, evlenmeyi iptal ettirebilir. Kanun hangi tür yanılmanın evlenmenin nisbi butlanını gerektireceğini belirtmektedir. TMK. Madde Aşağıdaki durumlarda eşlerden biri evlenmenin iptalini dava edebilir:

Evlenmeyi hiç istemediği veya evlendiği kişiyle evlenmeyi düşünmediği halde yanılarak bu evlenmeye razı olmuşsa, Eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez bir duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılarak evlenmişse.

Evlenme Akdini Yapmakta Yanılma

Eşlerden birinin iradesini açıklarken yaptığı işlemin evlenme sözleşmesi olduğunu fark etmemesi, bunda yanılmasıdır. Bu tür bir yanılma pek ender olarak gerçekleşebilir. Zira evlenme resmi bir törenle, yani ergin iki tanığın katılmasıyla ve evlendirme memuru önünde yapılabilen merasime tabi bir sözleşmedir. Bu itibarla yaptığı sözleşmenin evlenme olduğunu fark edemeyecek ayırt etme gücüne sahip bir kişinin mevcut olabileceği pek tasavvur edilemez.

Yabancı bir şahsın evlenme akdinde yanılgısına örnek olarak Dünya tarihinde tek bir örnek vardır. yılında yaşanmış bir olayı Prof. Dr. Tekinay nakletmektedir: Hindistan’da oturan bir İngiliz kadın dinini değiştirip Hindu olmak istiyordu. Kabul etmek istediği mezhebin kurallarına uygun olarak gerçekleştirilen ‘ din değiştirme merasiminde’ söz konusu mezhebe mensup bir Hintli ile evlendirilmiş oldu. Oysa İngiliz kadın böyle bir evliliği istemiş değildi, tören sonucunu da bilmiyordu. Daha sonra açtığı evlenmenin iptali davası Mahkemece ‘yanılma’ nedeniyle kabul edildi.

Türk Medeni Kanunu içerisinde yapılan evliliklerin her hangi bir neden ile iptal edilmesi işlemi olan Butlan davalarının her toplumda da boşanma davaları kadar eski bir tarihe ve geçmişe sahip olduğu görülmektedir. Her zaman ifade etmeye çalıştığımız gibi Evlenme sosyal bir olgudur ve insan hayatının bir parçasıdır.

Evliliğin geçersiz ilan edilmesi

Boşanma da sosyal bir olgu olarak insan hayatının bir parçası olma özelliğini devam ettirecektir. Bu nedenle Sosyal olgular kendi içlerinde anlaşmazlık durumlarında bir karmaşıklığa sahiptir. Boşanma davasının kompleksitesi çözüm gerçekleşmesi yolundaki engellerin sayıca çokluğu ve karmaşıklığını ifade eder. Butlan davaları da karşımıza farklı şekillerde çıkmasına rağmen günümüzde kanunlar çerçevesinde her sorunun cevabı mevcuttur. Bu nedenle her sorunun cevabı net ve açık olan Evliliğin iptali, Evliliğin devlet eli ile sonlandırılması.

Evliliğin geçersiz ilan edilmesi işlemlerine verilen genel ad olan BUTLAN davaları kısa sürede çözülebilme potansiyeli olan davalardır. Her konu çok nettir. Davanın süresini delillerin bir araya gelme süresi belirler. Eğer tüm deliller hazır ise en kısa sürede anlaşmalı boşanma gibi sonuçlanacaktır. Tabi bu uygulamada böyle olmadığı için (resmi kurumlar arası yazışmaların olması bu süreyi uzatır.) süreler uzamaktadır. Hükümetler bu konuda toplumu oluştura bireyler hakkında ne kadar çok bilgiyi kendi adına kolay ulaşılabilir duruma getirdiğinde Butlan davaları da çok kısa bir zaman dilimi içerisinde çözülebilen bir olgu olma yolunda önemli bir adım atacaktır.

Şahısta Yanılma:

Burada kişide evlenme arzu ve iradesi mevcuttur, fakat evlilik istenmeyen, düşünülmeyen bir kişiyle yanılgı sonucu yapılmıştır. Bu varsayım da nadir görülen bir olayı kurallaştırmak ile birlikte, öğretide yaşanan şahısta hata olaylarına bazı örnekler gösterilmektedir: Gözleri iyi görmeyen bir erkeğin, evlenmeyi düşündüğü kadın yerine ikiz kardeşiyle evlenmesi; mektuplaşma sonucu evlenmeye karar veren kişilerden birinin yerine bir başkasının geçerek bunun farkında olmayan eş adayı ile evlenmesi.

Bir görüşe göre, evlenilecek kişinin ‘ medeni kimliğinde’ düşülen yanılma da kişide yanılmanın diğer bir şeklidir. Örneğin bir hasta bakıcının doktor, bir kâtibin avukat, bir tezgâhtarın patron gibi davranması ve bir kadının da bunları doktor, avukat veya patron zannederek evlenmesi halinde yanılma, erkeğin medeni kimliğindedir.

Aksi görüşe göre, burada kişide ve açıklamada yanılma değil, kişinin niteliğinde, yani rızanın oluşumunda yanılma vardır ve bu durum T.M.K. madde /1 i değil, madde /2 yi ilgilendirir.

Bu gibi durumlarda Yani kişinin niteliği ile ilgili olan yanılmalar bir kasıt ile ispatlanması durumunda Türk Ceza Kanununun ilgili maddelerinin de icra edilmesine sebep olabilmektedir. Bu konuda görülen olaylar önce ceza kanunlarını ilgilendiren davalar ile birlikte açılan Butlan davaları ile görülmektedir.

Nitelikte Yanılma Butlan Davası Sebebi midir?

Kişilerin evlenmeyi düşündükleri eş adaylarında birçok nitelik aramaları doğaldır. Ancak her nitelik beklentisinde yanılma bir nispi butlan sebebi sayılmaz. Evliliğin iptalini gerektirecek derecede nitelikte yanılmayı yasa şöyle düzenlemiştir:

“Eşinde bulunmaması onunla birlikte yaşamayı kendisi için çekilmez bir duruma sokacak derecede önemli bir nitelikte yanılarak” evlenme akdini yapan eş evlenmenin iptalini dava konusu yapabilir ve Butlan Davası açabilir şeklinde düzenlemiştir.

Maddedeki iptal sebebinin uygulanabilmesi, şu koşulların gerçekleşmesine bağlıdır:

Yanılma, eşin niteliğine ilişkin olmalıdır

Eşlerden biri bizzat diğer eşin bir niteliğinde yanılmış olmalıdır. Eşten başka kişilerin, örneğin eşin annesinin, babasının, kardeşlerinin veya ailesinden herhangi bir kişinin niteliğinde yanılmış olan diğer eş TMK. Md. /2 ye dayanarak evliliğin iptalini isteyemez.

Yanılma önemli (esaslı) olmalıdır

Buradaki ölçüt şudur: Yanılan eş, gerçek durumu bilseydi evlenemeyecek idi ise, yanılma önemli derecededir.

Örneğin;

• Erkeğin sapık olması,
• Kadının randevu evinde çalışması veya başka biçimde fuhuş yapması.

Kadının bakire olmaması butlan sebebi değildir. Fakat bu konuda bir erkek kandırıldığını öne sürerek boşanma davası açabilir.

Kadının hamile olduğunu gizlemesi (bir başka ilişkisinden hamile kaldı ise)

Kadının hamile olduğunu söyleyerek erkeği kandırması ve erkek kadının hamile olmaması durumunda evlenmeyecek ise butlan sebebidir.

Sübjektif yanılgı bakımından şu hususta önemlidir: Eş seçiminde (evlilikte) güdülen asıl amaç hukuken korunacak bir gayeye yönelik değilse; örneğin bir kadın, doğacak çocuğun düzgün soy bağına kavuşması ya da kendisinin evleneceği erkeğin vatandaşlığına alınması için evlilik yapmışsa eşinin vasıflarında yanıldığını ileri sürerek evliliğin iptalini dava edemez. Şart, yanılmanın objektif bakımdan da önemli olmasıdır. Yani davacı tarafından ileri sürülen nispi butlan sebebi; orta düzeyde makul bir kişiyi evlenmekten alıkoyacak nitelikte önemli bir yanılmaya ilişkin olmalıdır.

Yanılan eş bakımından ortak yaşamın çekilmez gelmesi:

Eşinin bir niteliğinde yanılmış olan diğer eşten evlilik birliğinin devamı beklenmemelidir. Çekilmezlik esastır. Davacı davasını ispat etmekle yükümlü olduğu için çekilmezlik unsurunu bu iddiayı ortaya koyan ispat etmelidir.

Esaslı nitelik yanılmaların da kanunun aradığı “ çekilmezlik” unsuru çoğunlukla vardır. Fakat “ hakiki durumu öğrenen eşin bunları mazur gördüğü ve eşinin bu eski hallerini adeta affettiği sabit olursa, evlenme sırasında hata (yanılma) esaslı olmakla beraber, sonradan mazur görme ve affetme ile çekilmezlik unsuru da ortadan kalkmış olur ve hataya düşen (yanılan) eş artık bu sebeple fesih (iptal) talebinde bulunamaz. Evlilik tarihinden itibaren beş yıl geçmiş evliliklerde bu sebep ile butlan davası açılamaz açılırsa ret edilir.

ALDATMA

Aldatma; “ bir kimsenin diğer bir kimseyi bir irade beyanında (açıklamasında) bulunmaya sevk etmek için onun zihninde yanlış bir tasavvur uyandırmak üzere kasten bazı hususları uydurması veya gizlemesidir”.

Eşlerden biri böyle bir davranışla karşılaşmış, yani aldatılarak evlenmeye yöneltilmiş bulunursa, bu yolda yaptığı irade açıklaması sakatlanmış olur. Bu durum o eşe yaptığı evlenmeyi iptal ettirebilme imkânını verir. Evlilik birliği oluşması esasları içerisinde dürüstlük esasına da aykırı olan bu davranış bireylerin butlan yerine boşanma davası açtığı durumların başında gelmektedir. Şöyle ki bu konumda olan bir kişi ispat edebildiği müddetçe butlan davası açması durumunda boşanabilecek iken boşanma davası açarak farklı kanun maddeleri nedeni ile boşanma davasının red kararı ile karşılaşabilmektedir. Bu noktada her zaman dediğimiz gibi Tecrübeli bir Boşanma avukatının her zaman işinizi kolaylaştırabileceğinizi unutmayınız.

TMK. Madde Aşağıdaki durumlarda eşlerden biri evlenmenin iptalini dava edebilir: Eşinin namus ve onuru hakkında doğrudan doğruya onun tarafından veya onun bilgisi altında bir başkası tarafından aldatılarak evlenmeye razı olmuşsa, Davacının veya alt soyunun sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir hastalık kendisinden gizlenmişse.

Eşin Namus ve Onuru Hakkında Aldatılma

Namus ve onur; iyi anılan bir isim, lekesiz bir geçmiş ve yaşama biçimiyle kazanılmış bir sosyal değeri ifade eder. Eşlerden biri, diğerinin yaşayış biçimi ve geçmişi hakkında aldatılmış, kandırılmış, ise evlenmenin iptalini dava edebilir.

Örneğin evvelce onur kırıcı (yüz kızartıcı) bir suçtan dolayı hüküm giymiş bulunan bir erkek çok namuslu ve iyi şöhret sahibi bir insan olarak tanıtılmış ve hakkında övücü sözler söylenilerek nişanlı kız onunla evlenmeye yöneltilmişse, burada namus ve onurla ilgili bir aldatma vardır.

Aynı şekilde erkek de bayan tarafından çok namuslu olduğu yönünde kandırılmış olabilmektedir.

Burada dikkat edilmesi gereke dava açma süreleridir. Zamanında ve ispat edilebilir nitelikte olduğunda &#;Boşanma davası&#; olarak açılması gerekmeyen davalar açılmakta ve işler sarpa sarmaktadır. Bu nedenle analiz ve değerlendirme için uzman boşanma avukatı desteği alınmasının süreçlere katkısı yadsınamaz.

Cinsi Sapıklıktan Mahkum Olan Erkeğin Namuslu Gözükmesi Durumu

Aldatma bizzat eş tarafından yapılmış olabileceği gibi, üçüncü kişilerden de gelmiş olabilir. Örneğin, cinsi sapıklıktan dolayı mahkum olmuş bir erkeğin nişanlısına kendisini onurlu ve namuslu bir insan olarak tanıtması ile aynı şeyin onun yakınları, örneğin kardeşleri veya arkadaşları tarafından yapılması arasında nişanlı kızın kandırılmış olması bakımından pek de büyük bir fark yoktur. Bunlar arasındaki tek fark, onuru ve namusu söz konusu olan eşin, üçüncü kişinin aldatmasını evvelden önce bilip bilmemesi bakımından ortaya çıkar.

Gerçekten, eğer bu eş üçüncü kişinin diğer eşi kandırdığını, onu yanılgıya uğrattığını bilmiyorsa, aldatılmış olan eş evlenmenin iptalini dava edemez. Öyleyse ancak namus ve onuru söz konusu olan eş üçüncü kişilerin aldatmasında bilgi sahibi bulunduğu takdirde kendisine karşı nisbi butlan davası açabilir.

Namus ve onuru söz konusu olan eşin susmuş olması, yani gerçek durumu nişanlısına söylememiş bulunması da bir aldatma mıdır? Doktrinde bu sorunun cevabı bir ayrım yapılarak verilmektedir. Gerçekten, nişanlılardan birinin salt susmuş olması bir kandırma oluşturmaz; fakat söylenmesi gereken yerde susmuş olması bir kandırma sayılır. Örneğin nişanlı kız, kumarbaz insanlardan nefret ettiğini ve ne kadar zengin olursa olsun kumarbaz bir erkekle asla evlenmemeye daha küçükken karar vermiş olduğunu nişanlısı erkeğe anlattığı halde, kendisi de kumarbaz olan nişanlı erkeğin susması ve durumu nişanlı kıza söylememesi bir tür kandırmadır.

Yada Bekaret kavramına önem veren ve bunu ifade eden bir erkeğin karşısında nişanlı kızın bakire olmadığını saklaması kandırmadır. Her ne kadar kadının bakire olmaması boşanma davası konusu ise de burada boşanma davası açmak yerine duruma ve şartlara ve delillere göre butlan davası açılması daha mantıklıdır.

Tehlikeli Bir Hastalığın Gizlenmesi

TMK. nun /2 inci maddesine göre ‘davacının veya alt soyunun sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir hastalığın’ davacıdan gizlenmesi, nisbi butlan sebebidir. Her türlü hastalığın evliliğin butlanını gerektirecek nitelikte sayılamayacağı açıktır. Yasanın hastalık açısından aradığı şartları şöyle sıralamak mümkündür:

Hastalık sağlıklı eş ve alt soyunun (çocukları, torunları) sağlığı için ağır tehlike oluşturan bir nitelikte olmalıdır.

Bu durum, diğer eşten gizlenmiş olmalıdır. Dürüstlük kuralı gereğince hasta eşin bu durumu evlenmeden önce diğer eşe söylemesi gerekirdi. Söylememesi, susması aldatma anlamına gelir. Yine hasta eşin bu durumdan haberdar olmaması da mümkündür. Ancak üçüncü kişilerin bu hastalığı bilmelerine rağmen sağlıklı eşe tersi yönde bilgi vermiş olmaları, aldatma eylemini oluşturur. Hastalığa ilişkin olarak Yargıtay uzman tıp kurumlarından rapor aldırılmasını bazı kararlarında belirtmiştir.

Butlan Davasında Korkutma

Korkutma da irade bozukluğu hallerinden biridir ve nisbi butlan sebeplerindendir. Korkutma etkisiyle evlenen eşin iptal davası açabilmesi medeni Kanunun inci maddesi şu şartlara bağlamıştır:

Korkutma Davacı Eşe veya Onun Yakınlarından Birine Yönelmiş Olmalıdır:

‘Yakın’ kavramına davacı eşin akrabalarının girdiğine kuşku yoktur. Ancak yakın kavramı, aile bireyleri ve kan hısımlarından daha geniş bir anlam içerir. Kişinin manevi bağlarla bağlı olduğu ve ilişkisini sürdürdüğü (örneğin dostları, sevgilisi vb.) insanlar yakın kavramına dâhildir.

Korkutma Bizzat Davacı Eşin veya Yakınlarının Yaşamına, Sağlığına, Namus ve Onuruna Yönelik Olmalıdır.

Bunlar dışındaki değerler örneğin mala karşı yapılmış olan korkutma T.M.K madde in kapsamı dışındadır.

Korkutma Ağır Bir Tehlike Unsuru İçermesi

Ciddiye alınabilecek nitelikte olmayan bir korkutma ağır bir tehlike oluşturmadığından, evlenmenin iptalini gerektirmez. Örneğin öldürme, ırza geçme korkutmaları ağır tehlike oluşturduğu halde, saçını kökünden kazıma biçimindeki korkutmalar böyle değildir.

Korkutma Mevcut ya da Pek Yakın Ağır Bir Tehlikeye Yönelik Olmalısı

Örneğin bir erkek sevdiği fakat kendisiyle evlenmek istemeyen bir kızı ‘benimle evlenmezsen, ilerde başkasından doğuracağın çocuğu boğarım’ diye korkutsa, burada tehlike ne mevcut, ne de pek yakındır. Zira o kızın başkasıyla ne zaman evleneceği ve evlendiği kimseden çocuğu olup olmayacağı, o zamana kadar kendisini korkutan kişinin hayatta kalıp kalmayacağı belli değildir.

Nedensellik Bağı Bulunması

Bu koşuldan amaç, evlenme ile korkutma arasında bir nedensellik bağının bulunmasıdır. Yani davacı eş, korkutma nedeniyle evlenmiş olmalıdır. Korkutma olmasaydı yine evlenecek idi ise korkutmanın evlenme üzerinde bir etkisi olmamış demektir.

Yasal Temsilcinin İzninin Bulunmaması

TMK. Madde Küçük veya kısıtlı yasal temsilcisinin izni olmadan evlenirse, izni alınmayan yasal temsilci evlenmenin iptalini dava edebilir. Bu suretle evlenen kimse sonradan on sekiz yaşını doldurmak suretiyle ergin olur. Kısıtlı olmaktan çıkar veya kadın gebe kalırsa evlenmenin iptaline karar verilemez.

Küçük, ana ve babasının veya vasisinin rızası olmadıkça evlenemez. Evlenmenin ilanı sırasında ana ve babadan yalnız biri velayeti haiz ise onun rızası kâfidir. Kısıtlı vasisinin izni olmadıkça evlenemez. Erkek veya kadın on sekiz yaşını doldurmadıkça evlenemez. Ancak hâkim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple on altı yaşını doldurmuş olan erkek ve kadının evlenmesine izin verebilir. Olanak bulundukça karardan önce ana ve baba veya vasi dinlenir ( TMK. Madde ).

Yasal Temsilcinin izni olamayan evliğin iptali Butlan Davası Oluşturması

Evlenme yaşına girmiş, ancak ergin olmamış küçükler ile kısıtlılar yasal temsilcilerinin izni olmadıkça evlenemezler. Evlendirme memuru bu izinle ilgili beyanı almadan veya buna ilişkin belge ibraz edilmeden evlenme yapmaz. Fakat her nasılsa bir evlenme akdi yapılmışsa, eşler evlenme akdinin nisbi butlan nedeniyle iptalini istemeyecek, buna karşın ergin olmayan çocuklar yönünden ana ve babaya kısıtlılar yönünden de vasilere nisbi butlan nedeniyle evliliğin iptali isteme hakları tanınmıştır. Velayet hakkını birlikte kullanan ana ve babadan sadece birinin izin vermesi yeterli değildir. Her ikisinin de izin vermesi gerekir.

Kanuni temsilcilerin evliliğin iptalini istemeleri ile ilgili dava hakkı diğer nisbi butlan sebepleri aksine herhangi bir süreye bağlanmamıştır. Ana ve baba veya vasi, küçük veya kısıtlının kendilerinden izin almadan evlendiklerini öğrendikleri anda evliliğin iptalini dava edebilirler. Yeter ki dava açılıncaya kadar küçükler ergin olmamış, kısıtlılık kararı kalkmamış ve kadın gebe kalmamış olsun.

Velayet Altında Küçük Yaşta Evlilik 

Küçük veya kısıtlı, vesayet altında ise ve vasi evlenmeye izin vermiyorsa veya haklı bir neden olmadan izinden imtina ediyorsa vesayet altındaki küçük veya kısıtlı ya mahkemeye müracaatla vasinin bu eylemi aleyhine şikâyet hakkı tanınmıştır. Diğer taraftan ana ve babanın izin vermemeleri halinde de ergin olmayan küçüklere mahkemeye müracaat hakkı tanınmıştır. Her iki halde de hakim haklı sebep olmaksızın izin vermeyen yasal temsilciyi dinledikten sonra bu konuda başvuran küçük veya kısıtlının evlenmesine izin verebilecektir. ( TMK. Madde ).

Yukarıda da değinildiği gibi, anne ve baba veya vasi dava açmazdan önce veya dava sırasında küçükler ergin olur veya vesayet kaldırıldığı takdirde artık mahkeme evliliğin nisbi butlan nedeniyle iptaline karar verilemeyecek, anne ve baba veya vasi bu konuda dava açamayacaklardır. Yine evlenmemin iptaline karar verilmeden önce kadının hamile olduğu doktor raporu ve diğer delillerle kanıtlandığı takdirde hakim yine evlenmenin iptaline karar veremeyecektir.

Evliliğin iptali süresi ne kadardır?

Evliliğin iptali süresi, kanunda hak düşürücü süreye tabi tutulmuştur. İptal davasının açılması, iptal sebebinin öğrenilmesinden itibaren 6 aylık süreye tabi tutulmuştur. Ancak her halde evlenmenin üzerinden 5 yıl geçmesiyle iptal davası açma hakkı sona erecektir.

Evliliğin iptali nedenleri nelerdir?

Birisi ile evli olmasına rağmen evlenilmesi, ayırt etme gücüne sahip olmayan ya da akıl hastalığı bulunan birisiyle evlenilmesi, kişinin evliliğe engel olacak derecede hısımlığa rağmen evlenmesi durumlarında evliliğin iptal nedeni olan mutlak butlanla evlilik söz konusu olacaktır.

Evliliğin iptali ne demektir?

Evliliğin iptal edilmesi için açılan davada, tarafların evliliği iptal edilerek son bulacaktır. Kanunen evliliği geçersiz kılan durumlar belirtilmiş olup kanundaki durumların bulunması halinde mahkeme tarafından geçersiz olan evlilik karar ile son bulacaktır.

Evliliğin iptalinde tazminat nasıl olur?

Evliliğin iptali davasında tazminat konusuna ilişkin hükümler boşanma davasına konu olan tazminatta da geçerli olacaktır. Evliliğin iptalinde boşanma hükümleri uygulandığından kusurlu olan taraftan tazminat talep edilebilir. Aynı şekilde nafaka, mal rejimi gibi hususlarda da boşanmaya ilişkin hükümler uygulanacaktır.

Evliliğin iptali davası şartları nelerdir?

Öncelikle kanunda belirtilen evliliğin iptaline ilişkin nedenlerden birisinin olması gerekmektedir. Evliliğin iptalini gerektirecek bir nedene dayandırılmadan açılan davanın reddine karar verilecektir. Bunun yanında nedenin öğrenilmesinden itibaren altı aylık hak düşürücü sürede evliliğin iptali davasının açılması gerekmektedir.

Evliliğin iptali dava dilekçesi nasıl olmalıdır?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirtilen kurallara uygun olarak hazırlanmalı ve talep ile iddialara ilişkin beyanlar tam, eksiksiz olmalıdır. Evliliğin iptalini gerektiren neden dilekçede belirtilmeli ve nedeni dayandıracak delil de dilekçede bildirilmelidir.

Evliliğin iptali davası nasıldır?

Yazılı yargılama usulü ile dava görülmektedir. Evliliğin iptali davasında, ilk aşama olarak dilekçeler aşaması, akabinde delillerin toplanıldığı tahkikat ve son olarak karar aşamasına geçilecektir. Tüm bu aşamalar mahkemenin yoğunluğu, adli tatil süreci gibi etkenlerle en fazla 1 ya da 1,5 yıl kadar sürmektedir.

Evlilik akdinin (sözleşmesinin) iptali nedir?

Kanunda belirtilen mutlak butlan veya nisbi butlanın bulunması ile evliliğin iptal edilecek durumda olması halinde evliliğin iptal edilmesi için dava açılabilir. Evliliğin iptali davası açılmadan evliliğin iptali mümkün değildir. Mutlaka dava açılarak evliliğin iptaline karar verilebilecektir.

Evliliğin iptali ile boşanma arasındaki fark nedir?

Boşanma davasında tarafların geçerli olan evliliğinin sona erdirmek istediği bir dava türüdür. Ancak evliliğin iptali davasında, tarafların geçerli olmayan evliliğinin iptalini istediği bir davadır. Her iki dava aile mahkemesinde görülmekte ve her iki dava türüne göre evliliği sonlandıran bir dava türüdür.

Evliliğin iptali davası nasıl açılır?

Öncelikle evliliğin iptali davası için dava dilekçesi hazırlanmalıdır. Dava dilekçesi hukuka uygun, tam ve eksiksiz olmalıdır. Ayrıca evliliğin iptalinin kanunda belirtilen hangi maddeye dayandırılarak talepte bulunduğu delilleri ile belirtilmelidir. Hukuka uygun dava dilekçesi ve delil ile dava açılabilir.

Evliliğin iptali davası nerede açılır? (Yetkili mahkeme kimdir?)

Evliliğin iptali davası aile mahkemesinde açılacaktır. Evliliğin iptali davasında boşanmaya ilişkin hükümler uygulandığından yetkili mahkeme ise tarafların dava açmadan önce son altı ay ikamet ettiği yerleşim yeri olacaktır.

Evlilik başvurusu iptali nasıl yapılır?

Evlilik başvurusunun iptaline dair konu hukuki bir konu değildir. Evlilik başvurusunda bulunulan yere müracaat ederek evlilik başvurusunun iptal edilip edilemediği, iptal ediliyor ise iptal için ne yapılması gerektiği konusunda bilgi alınabilir. Hukuk bölümünün konu alanında değildir.

Evliliğin nisbi butlanla iptali nasıldır?

Türk Medeni Kanunu’nun maddesinde nisbi butlan ile evliliğin iptaline dair hüküm düzenlenmiştir. Evlenme esnasında eşlerden birinin geçici olarak ayırt etme gücünden yoksun olması halinde nisbi butlanla evliliğin iptali talebiyle dava açılması mümkündür.

Evliliğin mutlak butlanla iptali nasıldır?

Türk Medeni Kanunu’nun maddesinde mutlak butlan ile evliliğe dair düzenlemede bulunulmuştur. Evliliğe engel derecede olan hısımlık ve evlilik esnasındaki ayırt etme gücünden yoksunluk ile evliliğin mutlak butlanla batıl olacağı belirtilmiştir.

Evliliğin iptalini kimler isteyebilir?

Türk Medeni Kanunu’nun Maddesinde evliliğin iptaline dair davanın kim tarafından açılacağı düzenlenmiştir. Nisbi butlan ile evliliğin iptali davası yalnızca eşler tarafından açılabilmektedir. Ancak mutlak butlanla evliliğin iptali davası Cumhuriyet savcısı tarafından kendiliğinden açılabildiği gibi ilgisi olan herkes tarafından açılabilmektedir.

Evliliğin iptali, yapılmış olan bir evliliğin mahkeme kararı ile iptal edilmesi ve geçersiz hale kılınmasıdır. Evlilik iptali esasen hukuka aykırı ve geçersiz olarak yapılan bir evliliğin mahkeme tarafından tespit edilerek iptal edilmesidir. Bir başka deyişle evlenme işlemlerinde nikahın nispi veya mutlak butlan denilen geçersizlik sebepleri sakat olması veya evlilik iradesinin sakatlanması durumunda iptal gündeme gelmektedir.

Evlilik İptali Davası

Evlilik iptali davası ise evliliği geçersiz kılmak için açılan bir dava olup boşanma davasından tamamen farklıdır.  Her ne kadar bu tür davalar aynen çekişmeli boşanma davası gibi genelde uzun süreli olsa da arlarında farklar mevcuttur. Bu konuda ilk önemli fark olarak boşanmada evlilik sona erdirilirken, iptal durumunda ise evlilik geçersiz kılınmaktadır. İptal davası, boşanma sürecine göre daha sıkı koşul ve usullere bağlı olup ancak kanunda gösterilen özel durumlarda mümkün olabilmektedir. Söz konusu durumlar ve hukuki sebepler yazımızın devamında yer almaktadır.

İptal ile boşanma arasındaki fark nedir?

Evlilik iptali ve boşanma arasındaki fark konusuna gelirsek, şunları söylemek mümkündür. Her iki kavram da, aile hukuku alanına giren kavramlar olsa da iki terim birbirinden farklıdır. Evliliğin iptali, hukuken geçersiz olan veya sonradan geçersiz hale gelen evliliğin mahkeme kararıyla iptal edilmesidir. Ancak boşanma, hukuken geçerli bir evliliğin kanundaki şartların gerçekleşmesiyle sona ermesidir. Veya tarafların ortak iradelerinin oluşması halinde evliliğin mahkeme kararı ile sonlandırılmasıdır.

İptal sebepleri nelerdir?

Medeni Kanun&#;da evlilik iptali sebepleri birincil ve ikincil olmak üzere iki ayrı kategoriye ayrılmıştır. Bunlardan mutlak geçersizlik sebepleri, diğeri ise nispi butlan (geçersizlik) sebepleridir. Mutlak butlan, evliliğin çok önemli ve kritik seviyede geçersiz olduğu manasına gelmektedir. Nispi butlan ise ikincil nitelikteki geçersizlik halini ifade etmektedir. Bu itibarla iptal sebepleri boşanma sebeplerinden farklıdır.

Evliliğin Mutlak Butlanla Sakat Olması

Evliliğin mutlak mutlanla sakat olması halinde cumhuriyet savcısı dava açabilir. Bunun yanında evlilikle bir şekilde ilgisi olan herkes de bu davayı açabilir. Dolayısıyla mutlak butlan sebebine dayanarak dava açmak için evliliğin bir tarafı olunması gerekmez. Bir anne veya baba kendi çocuğunun, ya da bir evlat kendi anne veya babasının evliliğinin mutlak butlanla sakat olması halinde iptal için dava açabilir. Bu tür mutlak butlan gerekçeli davalara cumhuriyet savcısı da kamuyu temsilne davaya katılmaktadır. Medeni Kanun&#;da belirlenmiş olan mutlak butlan sebepleri şunlardır.

• Evlenen taraflardan birisinin, evlilik sırasına zaten evli olması,
• Evlenenlerden birinin, evlilik sırasında sürekli olarak temyiz kudretinden (ayırt etme gücünden) yoksun olması,
• Eşlerden birisinin, evlenmeye engel bir akıl hastalığının bulunması,
• Eşler arasında evliliğe engel teşkil edecek bir hısımlık (akrabalık) bulunması.

Evliliğin Nispi Butlanla Sakat Olması

Evliliğin iptali bakımından nispi butlan sebepleri, mutlak butlan kadar kamu düzeni nezdinde ciddiyet arz etmemektedir. Ancak nikahın iptali için yine de bir sebep teşkil eden hukuki sakatlık halleridir. Medeni Kanunda gösterilen nispi butlan sebepleri şunlardır:

• Küçük veya kısıtlının, yasal temsilcisinin izni olmadan evlenmesi,
• Eşlerden birinin, evlilik sırasında geçici olarak temyiz kudretinden (ayırt etme gücünden) yoksun olması,
• Yanılma (evlenmeyi istemediği halde yanılarak evlenme),
• Aldatma (evlendiği kişin onur ve namusu konusunda aldatılma veya tehlikeli bir hastalığın gizlenmesi)
• Korkutma (kendisinin veya yakınlarının hayatına, sağlığına veya haysiyetine yönelik korkutma)

Kandırılma Sebebiyle Evlilik İptali

Kişinin onur ve namusu konusunda yanlış bilgi vererek başkasını evliliğe ikna etmesi de iptal sebebidir. Gerçekten bu husus Medeni Kanun&#;da açıkça düzenlenmiştir. Eşi veya doğacak çocuklar için tehlike arz eden önemli bir hastalığın gizlenmesi buna örnek gösterilebilir. Bir başka ifadeyle bir kişinin, karşısındaki kişiyi kendisiyle ilgili önemli konularda kandırarak  evlenmesi durumunda da bu husus bir iptal gerekçesi olacaktır. Ayrıca tehlikeli ve ağır bir hastalığın gizlenmesi de aldatma hükmündedir.

Yanılma Nedeniyle Evlilik İptali

Evlilik iptali sebepleri arasında en muğlak olan sebepse evlenme veya evlendiği kişinin konusunda yanılgıya düşmektir. Yanılmanın türü ve boyutu yanında yanılma iddiasının doğruluğu da bir iptal davasında dikkate alınacaktır. Zira yanılgı sonucunda, istenmeyen kişiyle evlenme durumu söz konusu olmalıdır. Veya kişinin evlendiği kişinin çok önemli bir niteliğinde yanılgıya düşme hali söz konusu olmalıdır. Kişinin kendisini üniversite mezunu ve iş sahibi olarak tanıttığı halde esasen ilkokul mezunu çıkması buna örnektir. Aynı şekilde kişinin kendisini zengin tanıttığı halde işsiz ve parasız olması gibi önemli hususlarda yanılmalar bize göre iptal sebebi teşkil edebilecektir.

Korkutma Sonucu Gerçekleşen Evliliğin İptal Edilmesi

Kişinin kendisine veya yakınlarının hayatına veya şerefine yönelik bir tehlikeyle tehdit edilmesi iptal sebebidir. Aynı şekilde  kişinin ciddi bir tehditle korkutulması suretiyle evlenmesi de bir evlilik iptali sebebidir. Örneğin bir kişinin ölüm tehdidi altında veya silah zoruyla evlenmesi buna örnektir. Aynı şekilde kişinin yakınlarına yönelik bir saldırı tehdidi ile zorla nikahta evet demesi de yine bu duruma örnek teşkil eder. Burada önemli olan korkutmanın dayanağı olarak ciddi bir tehlikenin mevcudiyetidir.

İptal ve Boşanma Davalarının Birlikte Açılması

Evliliğin iptali aile hukuku alanına giren bir konu olup boşanma avukatı tarafından takip edilmesi gereken özel bir dava türüdür.

Av. İlker ATAMER