Sözleşmeli Memur Siyasi Partiye Üye Olabilir Mi

BİRİNCİ BÖLÜM

Genel Hükümler

Amaç ve kapsam

Bu Kanun Hükmünde Kararname, sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları personelinin hizmete alınmalarını, görev ve yetkilerini, niteliklerini, atanma, ilerleme, yükselme, hak ve yükümlülükleriyle diğer özlük haklarını düzenler.

Temel ilkeler

Bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi personelin hizmet şartlarına, statülerine, hak, yükümlülük ve sorumluluklarına ilişkin esas ve usullerin belirlenmesinde;

a) İşin gerektirdiği nitelikleri haiz elemanların işe alınması ve işin gereğine uygun olarak yetiştirilmesi,

b) Verimlilik ve karlılık ilkelerine bağlı olarak maliyet bilinci içinde çalıştırılması,

c) Çalıştığı kuruluşta göreve devamını özendirecek bir özlük hakları sisteminin gerçekleştirilmesi,

d) Yaratıcılığı, girişimciliği, başarı ve çabasının maddi ve manevi olarak değerlendirilmesinin teşviki,

ilkeleri göz önünde bulundurulur.

İstihdam şekilleri

a) Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda hizmetler memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürülür.

b) Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda, devlet tarafından tahsis edilen kamu sermayesinin karlı, verimli ve ekonominin kurallarına uygun bir şekilde kullanılmasında bulunduğu teşkilat, hiyerarşik kademe ve görev unvanı itibariyle kuruluşunun karlılık ve verimliliğini doğrudan doğruya etkileyebilecek  karar  alma,  alınan  kararları uygulatma ve uygulamayı denetleme yetkisi verilmiş asli ve sürekli görevler genel idare esaslarına göre yürütülür. Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esaslarına göre yürütülmesi gereken asli ve sürekli görevleri; genel müdür, genel müdür yardımcısı, teftiş kurulu başkanı, kurul ve daire başkanları, müessese, bölge, fabrika, işletme ve şube müdürleri, müfettiş ve müfettiş yardımcıları ile ekli 1 sayılı cetvelde kadro unvanları gösterilen diğer personel eliyle gördürülür.

Değişik bent: 05/02/ t. s. K. m.1

Bunlar hakkında bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hükümler dışında sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır.

c) (b) bendi dışında kalan sözleşmeli personel, teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esasları dışında yürüttükleri hizmetlerinde bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hukuki esaslar çerçevesinde akdedilecek bir sözleşme ile çalıştırılan ve işçi statüsünde olmayan personeldir. (Bunlar bu Kanun Hükmünde Kararnamede sözleşmeli personel olarak geçecektir.) Sözleşmeli personel işin niteliğine göre yılın veya günün belirli sürelerini kapsamak üzere kısmi zamanlı da istihdam edilebilir.

d) Memurlar ve sözleşmeli personel toplu iş sözleşmeleri kapsamına alınamaz  ve bunlara toplu iş sözleşmeleriyle veya toplu iş sözleşmeleri emsal alınarak hiçbir ayni ve nakdi menfaat sağlanamaz.

e) İşçiler bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi değildir.

İKİNCİ BÖLÜM

Personel İhtiyacı, Atama ve İşe Alma

Personel ihtiyacı

Teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak istihdam edilecek personelin kadro, ünvan derece ve sayıları ekli 1 sayılı cetvelde gösterilmiştir. Sözleşmeli statüde istihdam edilecek personele ait pozisyonların unvan ve sayıları Cumhurbaşkanı Kararı ile tespit edilir. Yeni kadro ve pozisyonların ihdası ile ihdas edilmiş kadro ve pozisyonların iptal ve değişiklikleri Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılır.

Değişik fıkra: 02/07/ t. s. KhK. m

Atama

1 sayılı cetvelde yer alan diğer kadrolara yönetim kurulu kararı ile atama yapılır. Yönetim kurulları bu yetkilerini sınırlarını açıkca belirlemek kaydıyla devredebilirler.

Değişik fıkra: 02/07/ t. s. KhK. m

Birinci fıkra uyarınca yapılacak atamalarda teşebbüs ve bağlı ortaklıklarda sözleşmeli statüde geçen hizmetler memur statüsünde geçmiş gibi değerlendirilir.

İptal: E: /12, K: /7 04/04/ t. AyM K. ile "veya kapsam dışı" ibaresi iptal edilmiştir.

İşe alma

Sözleşmeli personel yönetim kurulu kararı ile işe alınır. Yönetim kurulları bu yetkilerini, sınırlarını göstermek suretiyle devredebilirler. Sözleşmeli personel ile akdedilecek sözleşmeler Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle tespit edilecek tip sözleşme çerçevesinde ve takvim yılı itibariyle yıllık olarak düzenlenir.

İlk defa açıktan işe alınacak sözleşmeli personel ile 6 aylık sözleşme yapılır. Bunların müteakip sözleşmeleri ile yıl içinde memur statüsünden sözleşmeli statüye geçenlerin sözleşmeleri bir kereye mahsus olmak üzere cari yıl sonuna kadar yapılır.

Sözleşmeli personelin, sözleşme süresi içinde görev yeri veya ünvanının değişmesi halinde sözleşme yeniden düzenlenir.

İşe alınacaklarda aranılacak şartlar

Sözleşmeli olarak işe alınacak personelin;

a) Kamu haklarından mahrum bulunmamaları,

b) 18 yaşını tamamlamış olmaları,

c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamaları,

İptal ibare: E. / K. /14 19/02/ t. AyM K. ile "veya 6 aydan fazla hapis" ibareleri iptal edilmiştir.

d) Görevlerini yapmalarına engel olabilecek akıl hastalığı veya bedensel engel ile engelli olmamaları,

Değişik bent: 25/04/ t. s. K. m.1

e) En az ortaokul mezunu olmaları,

f) Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak,

İptal bent: E. /91 K. /10 19/02/ t. AyM K.

gerekir.

Ancak, ortaokul mezunları arasından personel temininin mümkün olamaması halinde ilkokul mezunlarının da istihdamı mümkündür.

Sözleşmeli statüde çalıştırılacak personelde aranılacak diğer özel şartlar teşebbüs veya bağlı ortaklık yönetim kurullarınca çıkarılacak bir yönetmelikle tespit olunur.

Sınav

Sözleşmeli personel, iş gereklerine uygun olarak yarışma ve yeterlik veya sadece yeterlik sınavına tabi tutulmak suretiyle işe alınımonash.pwşebbüs ve bağlı ortaklıklarda,memur statüsünden sözleşmeli statüye, sözleşmeli statüden memur statüsüne geçenlerle mecburi hizmetle yükümlü bulunanlar ayrıca sınava tabi tutulmazlar.

Sınav konuları, sınavın şekli ve sınav komisyonunun teşkili ile sınava ilişkin diğer hususlar teşebbüs veya bağlı ortaklık yönetim kurulları tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle tespit edilir.

Görev ve yer değişikliği

Sözleşme süresi içerisinde gelişen hizmet şartlarına göre sözleşmeli personelin görevi veya görev yeri değiştirilebilir. Sözleşmeli personelin daha üst bir göreve getirilebilmesi için bu görevin iş gereklerini taşıması, boş bir pozisyonun bulunması ve sicil ve başarı değerlemesinin A veya B düzeyinde olması gerekir.

Görev veya görev yeri değişikliklerinde yeni görev yerine hareket ve işe başlama süresi aynı yerde göreve başlayacaklar için tebliği izleyen gün, başka yerdeki göreve başlayacaklar için 15 gündür.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Personelin Ödev ve sorumlulukları

Tarafsızlık

Sözleşmeli personel, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamaz. Görevini yerine getirirken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamaz; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda bulunamaz ve bu çeşit eylemlere katılamaz.

Değişik fıkra: 05/02/ t. s. K. m.2

Teşebbüs personelinin yükümlülük ve sorumlulukları

Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel müdür, müessese müdürü, yönetim ve danışma kurulu veya yönetim komitesi üyeleri ile her çeşit personeli;

a) Teşebbüs ve bağlı ortaklıklara verilen sermayeyi ve sağlanan diğer kaynakları verimlilik ve karlılık esaslarına göre kullanmak ve değerlendirmek hususunda gereken gayret ve basireti göstermekle sorumlu ve yükümlü olup, görevleri ile ilgili olarak mensup oldukları teşebbüs ve bağlı ortaklığa verdikleri zarardan dolayı özel hukuk hükümlerine tabidirler.

b) Teşebbüslerin ve bağlı ortaklıkların paralarına ve para hükmündeki evrak ve senetlerine ve diğer mevcutlarına karşı işledikleri suçlar ile bilanço, tutanak, rapor ve benzeri her türlü belge ve defterleri üzerinde işledikleri suçlar ile ifa ettikleri görevlerinden doğan suçlardan dolayı memur sayılarak haklarında Türk Ceza Kanununun 2 nci kitap üçüncü ve altıncı baplarındaki hükümler uygulanır.

Yeniden düzenleme: 05/02/ t. s. K. m.3

c) Görevlerini yaptıkları sırada öğrendikleri gizli bilgileri, görevden ayrılmış olsalar bile, yetkili amirin izni olmadan açıklayamazlar. Aksi halde haklarında Türk Ceza Kanununun uncu maddesi hükümleri uygulanır.

Yeniden düzenleme: 05/02/ t. s. K. m.3

d) Teşebbüs genel müdürü ve yönetim kurulu üyelerinin görevlerini icra sırasında işledikleri suçlardan dolayı yargılanmaları, ilgili bakanın iznine bağlı olup; bu konuda Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

Değişik bent: 02/12/ t. s. K. m

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Genel Haklar

Sosyal güvenlik

Sözleşmeli statüde istihdam edilecek personel, sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa tabidir.

Çekilme

Sözleşmeli personel, bu Kanun Hükmünde Kararname ile sözleşmesinde belirtilen şartlarla görevinden çekilme hakkına sahiptir.

Sendika kurma

Ek kenar başlığı: 13/02/ t. s. K. m

Ek madde: 13/02/ t. s. K. m

Sözleşmeli personel, Anayasada ve özel kanununda belirtilen hükümler uyarınca sendikalar ve üst kuruluşlar kurabilir ve bunlara üye olabilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Yasaklar

Grev yasağı

Değişik kenar başlığı: 13/02/ t. s. K. m

Değişik madde: 13/02/ t. s. K. m

Sözleşmeli personelin grev kararı vermesi, bu yolda propaganda yapması, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılması, grevi desteklemesi yahut teşvik etmesi yasaktır.

Başka iş ve hizmet yasağı

Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel müdür, müessese müdürleri ile yönetim kurulu ve yönetim komitesi üyeleri ve her çeşit personeli bu Kanun Hükmünde Kararnamede öngörülen haller dışında başka bir işle meşgul olamazlar.

Birinci fıkrada sayılanlar;

a) Anonim şirketler hariç olmak üzere, çalıştıkları kuruluşların faaliyet konusuna giren mal ve hizmetlerin istihsal ve ticareti ile uğraşan şirketlere ortak olamazlar. Bunların eşleri ile reşit olmayan çocukları da aynı yasaklara tabidir.

b) Teşebbüs yönetim kurulunun muvafakatı üzerine teşebbüs veya bağlı ortaklıkların iştiraklerinin yalnız birisinde olmak kaydıyla bulundukları yerdeki, uygun aday bulunamaması halinde başka yerdeki iştiraklerin yönetim kurulu üyeliğine, denetçiliğine ve tasfiye kurulu üyeliğine getirilebilirler.

İlgili Bakanlık personeli de, kendi görevlerine ek olarak bakanın izni ile, teşebbüs genel müdürü tarafından, bu fıkrada adı geçen görevlere atanabilirler.

Aşağıda gösterilen iş ve hizmetler bu maddede öngörülen iş ve hizmet yasağının kapsamı dışındadır.

a) Esas görevlerine halel gelmemesi ve teşebbüs genel müdürü veya yetki vereceği diğer amirlerin uygun görmesi şartıyle, her türlü eğitim ve öğretim faaliyetlerinde görev alınması,

b) Kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları, kamu kurumu niteliğini haiz kuruluşlar, teşebbüsün faaliyetleri ile ilgili sosyal ve mesleki nitelikteki kuruluşların yönetim, denetim ve istişare organlarında görev alınması,

Değişik bent: 02/07/ t. s. KhK. m

c) Kişiler, kurum ve kuruluşlarca, görevleri dolayısıyla teşebbüs ve bağlı ortaklık personeli aleyhine açılan davalarda, teşebbüs genel müdürünün uygun görmesi şartıyla görevlendirilecek avukatlarca savunma yapılması,

d) Bilirkişilik ve hakemlik gibi kanunlardan doğan görevler.

Kısmi zamanlı olarak istihdam edilen sözleşmeli personelin hangi iş veya hizmetleri yapamayacağı sözleşmelerinde belirtilir.

Bu madde hükümlerine aykırı hareket edenlerin sözleşmeleri fesh edilir.

Hediye alma ve menfaat sağlama yasağı

Sözleşmeli personelin, doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye istemesi ve görevi sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye kabul etmesi veya iş sahiplerinden borç para istemesi ve alması yasaktır.

Basına bilgi veya demeç verme yasağı

Sözleşmeli personel, göreviyle ilgili konularda basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına yetkili amirlerinin izni olmadan bilgi veya demeç veremez.

Siyasi faaliyet yasağı

Yeniden düzenleme: 05/02/ t. s. K. m.4

Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların bu Kanun Hükmünde Kararnameye tabi personeli siyasi faaliyette bulunamaz ve siyasi partilere üye olamazlar.

Toplu eylem ve hareketlerde bulunma yasağı

Sözleşmeli personelin, teşebbüs veya bağlı ortaklığın hizmetlerini aksatacak şekilde kasıtlı olarak birlikte çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya göreve gelipte hizmetlerin yavaşlatılması veya aksatılması sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları, toplu olarak söz veya yazı ile müracaat ve şikayetleri yasaktır.

ALTINCI BÖLÜM

Çalışma Saatleri ve İzinler

Çalışma saatleri

Sözleşmeli personelin, haftalık çalışma süresi 40 saattir. İş ve işyerinin çalışma şartları dikkate alınarak tatil ve çalışma günleri, günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerdeki çalışma şekillerinin tespitine teşebbüs veya bağlı ortaklıkların yönetim kurulları yetkilidir.

Yıllık izin

Sözleşmeli personelden hizmeti 10 yıla kadar olanlara (10 yıl dahil) yılda 20 gün, 10 yıldan fazla olanlara yılda 30 gün ücretli izin verilir. Yıllık izin verilmesine esas hizmetin tesbitinde kamu kurum ve kuruluşlarında geçen fiili hizmet süreleri ile askerlik hizmeti gözönüne alınır. Bu şekilde hizmet süresi bir yıldan az olanlar ile kısmi zamanlı istihdam edilenlerden bir yıldan az süreli sözleşmeyapılanlara (yıl içinde memur statüsünden sözleşmeli statüye geçirilenler hariç) yıllık izin verilmez.

Yıllık izinler, teşebbüs veya bağlı ortaklığın uygun bulacağı zamanlarda toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Bir sözleşme döneminde kullanılmayan izinler müteakip sözleşme döneminde kullanılabilir. Cari sözleşme dönemi ile bir önceki sözleşme dönemi hariç, önceki sözleşme dönemlerine ait kullanılamayan izin hakları düşer.

Değişik fıkra: 23/02/ t. s. K. m

Mazeret izni

Mülga madde: 12/07/ t. s. K. m

()

Diğer izinler

Değişik kenar başlığı: 12/07/ t. s. K. m

Değişik madde: 12/07/ t. s. K. m

Sözleşmeli personelin mazeret, refakat, hastalık izinleri ile ücretli veya ücretsiz izinleri hakkında kadroları ekli 1 sayılı cetvelde gösterilen personelin tabi olduğu hükümler uygulanır.

Muvazzaf askerlik

Muvazzaf askerlik görevini ifa için görevinden ayrılan sözleşmeli personel askerlik hizmetinin bitiminden itibaren 1 ay içinde başvurduğu takdirde teşebbüs ve bağlı ortaklıklarca işe başlatılır. Muvazzaf askerlikte geçen süreler, muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap etmiş oldukları emekli keseneğine esas derecelerinde kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Mali ve Sosyal Haklar

Aylık ve ücretler

a) Ekli 1 sayılı cetvelde kadro unvan ve dereceleri gösterilen personel aylık ve özlük hakları bakımından sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tabidir.

()

Mülga paragraf: 11/10/ t. s. KhK. m.1

b) ()

Mülga bent: 11/10/ t. s. KhK. m.1

c) Ekli 1 sayılı cetvelin dışında kalan sözleşmeli personele ödenecek sözleşme ücreti; temel ücret ile başarı ve kıdem ücretleri toplamından oluşur ve bu ücret asgari ücretin altında olamaz. Sözleşme ücretlerinin tavanı her yıl bütçe kanunları ile belirlenir. Kamu personeli için uygulanan aylık katsayısının mali yılın ikinci yarısı için değiştirilmesi veya mali yıl içinde sayılı Devlet Memurları Kanununun mali vesosyal haklara ilişkin hükümlerinde değişiklik yapılması halinde sözleşmeli personel ücretlerinin tavanını değiştirmeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.

Değişik bent: 02/07/ t. s. KhK. m

11/10/ tarihli ve sayılı KHK ile bu maddede yapılan düzenlemeler; 10/10/ tarihli ve sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesi’nin 27/12/ tarihli ve E.: /, K.: / sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.

Temel ücret

Temel ücret tutarları, sözleşmeli personelin unvanı, eğitim düzeyi, iş gerekleri, işyeri ve çalışma şartları dikkate alınmak suretiyle teşebbüs ve bağlı ortaklıklarca tespit edilir.

Değişik fıkra: 04/04/ t. s. K. m.4

Teşebbüs ve bağlı ortaklıklar, sözleşmeli personeline unvanları itibarıyla uygulayacakları azami temel ücret miktarlarına ilişkin tekliflerini 15 Kasım tarihine kadar Devlet Personel Başkanlığına gönderirler. Bu teklifler Devlet Personel Başkanlığınca teşebbüs ve bağlı ortaklıklar arasında ücret dengesi ve uygulama birliği sağlamaya yönelik önerilerle birlikte Cumhurbaşkanının onayına sunulur.

Değişik fıkra: 02/07/ t. s. KhK. m

Başarı ücreti

Sözleşmeli personelden sicil ve başarı değerlemesi sonucunda sicil ve başarıları (A) düzeyinde olanlara temel ücretlerinin% 8'i, (B) düzeyinde olanlara% 4'ü, (C) düzeyinde olanlara % 2'si oranında hesaplanacak miktarda ve 43 üncü maddedeki esaslara göre başarı ücreti ödenir.

Kıdem ücreti

Sözleşmeli personelden bir sosyal güvenlik kuruluşuna prim ödemek suretiyle geçen hizmet süresi toplamı yıl olanlara temel ücretlerinin % 2'si, yıl arasındaolanlara% 3'ü, yıl olanlara % 4'ü ve 21 yıl ve daha fazla olanlara% 5'i oranında kıdem ücreti verilir.

Ücretin ödeme zamanı

Sözleşmeli personelin ücreti her ayın onbeşinde peşin olarak ödenir. Ay içinde göreve başlayanların ücretleri gün hesabı ile ay sonunda ödenir. Günlük ücret aylık sözleşme ücreti toplamının 30'a bölünmesi suretiyle hesaplanır. Emeklilik ve ölüm hali hariç olmak üzere ay sonundan önce görevden ayrılma halinde sözleşme ücretinin kalan günlere tekabül eden tutarı geri alınır. Görev değişimi halinde, yeni göreve başlanıldığı tarihten geçerli olarak yeni görevin ücreti ödenir.

Fazla çalışma ve diğer ödemeler

Sözleşmeli personele;

a) Zorunlu ve istisnai hallere münhasır olmak üzere, normal çalışma saatleri dışında veya tatil günlerinde yaptırılacak fazla çalışmalar karşılığında bütçe kanunlarında belirlenen miktarlarda saat başı fazla çalışma ücreti ödenir. Ancak aylık olarak, fazla çalıştırma yaptırılacak personel sayısı kurumun sözleşmeli personel sayısının% 5'ini; personel başına ödenecek fazla çalışma ücreti toplamı da ilgililerin temel ücretlerinin % 15'ini geçemez.

Mal ve hizmet üretiminde darboğaz yaratılmaması bakımından kritik görevlerde bulunan sözleşmeli personel için, teşebbüs veya bağlı ortaklığın teklifi, Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü ve ilgili Bakanın onayı ile toplam fazla çalışma süresi belirtilmek suretiyle% 5 oranının üzerinde de fazla çalışma yaptırılabilir.

Ek fıkra: 15/03/ t. s. KhK. m. 1

b) sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi uyarınca yapılacak yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavı esas alınarak, yabancı dil bilgisi seviyeleri A olanlara temel ücretlerinin % 10'u, B olanlara % 5'i ve C olanlara % 2'si oranında bilinen her yabancı dil için ödemede bulunulur.

c) Bankacılık ve sigortacılık faaliyetiyle bilfiil iştigal eden Kamu İktisadi Teşebbüslerinde çalışan personele, kendi yönetmeliklerinde belirtilen esaslar çerçevesinde elde edilen sigorta acentelik komisyonlarının % 80'i, personelin her türlü ödemeler dahil kadro aylığı veya sözleşme ücretinin yılda iki aylık brüt tutarını geçmemek şartıyla ödenebilir.

Ek bent: 06/07/ t. s. KhK. m. 22

Sözleşmeli personele bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen ödemeler dışında herhangi bir ödeme yapılamaz.

Harcırah

Yurt içinde ve yurt dışında geçici olarak görevlendirilecek sözleşmeli personele gündelik ve yol gideri ödenir. Ödenecek gündelik miktarı sayılı Harcırah Kanunu uyarınca en yüksek Devlet memuru için belirlenen gündeliği geçmemek üzere ilgililerin görev ve unvanları dikkate alınarak teşebbüs veya bağlı ortaklık yönetim kurullarınca tespit edilir.

İlk defa sözleşmeli statüde işe başlayan personele ikamet mahalli ile görev mahalli arasında kendisi ve aile efradına harcırah ödenmez.

Yukarıda belirtilmeyen hususlarda sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre işlem yapılır.

Tedavi, ölüm ve cenaze giderleri

Sözleşmeli personelin, eşinin ve bakmakla yükümlü olduğu ana, baba ve çocuklarının doğum, ölüm yardımı ve cenaze giderleri hakkında kadroları ekli 1 sayılı cetvelde gösterilen personelin tabi olduğu hükümler uygulanır. Ancak ölüm yardımının hesabında ilgililerin temel ücretleri esas alınır.

Değişik fıkra: 17/04/ t. s. K. m

Sosyal yardımlar

Sözleşmeli personel, bedelini ödemek şartıyla teşebbüs veya bağlı ortaklığın lojman, misafirhane, eğitim ve dinlenme tesisleri, yemek ve diğer sosyal imkanlarından yararlanır.

İşin gerektirdiği araç, gereç ve giyim eşyası teşebbüs veya bağlı ortaklığın demirbaşı olarak verilebilir. Ancak bu yardımlar hiç bir surette nakdi ödeme şeklinde yapılamaz.

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğünde tren üzerinde fiili görev yapmakta olan sözleşmeli personele, tren üzerinde görev yaptığı sürelere göre belirlenmek ve günde iki öğünü geçmemek üzere, belirlenecek esaslara göre ücretsiz yemek veya kumanya verilebilir.

Ek fıkra: 25/06/ t. t. K. m

Çeşitli kurul başkan ve üyelerinin ücretleri

a) Teşebbüslerde, bağlı ortaklıklarda ve bunları temsilen iştiraklerde teşebbüs mensupları ile kamu görevlilerinden ve dışarıdan atanan veya seçilen bütün yönetim ve danışma kurulu başkan ve üyeleri, denetçi ve tasfiye kurulu üyelerine, her yıl Cumhurbaşkanınca belirlenen miktarda aylık ücret ve diğer ödemeler yapılabilir.

Değişik bent: 02/07/ t. s. KhK. m

b) Tahakkuk ettirilen ücret, prim, temettü ve benzeri ödemelerin, Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan miktarı aşan kısmı ilgililere verilmeyerek bir ay içinde temsil olunan teşebbüs veya bağlı ortaklığa ödenir.

Değişik bent: 02/07/ t. s. KhK. m

c) ()

Mülga bent: 20/06/ t. s. K. m.4

Ödül

Görevlerinde olağanüstü gayret göstermek suretiyle verimlilik veya karlılığı artıran veya teşebbüs ve bağlı ortaklığın faaliyetlerine yararlı buluş getiren veya büyük zararların doğmasını önlemede üstün gayret gösteren sözleşmeli personele genel müdürce bir aylık, genel müdürün teklifi üzerine yönetim kurulunca iki aylık sözleşme ücretini aşmamak üzere ödül verilebilir. Ancak bu şekilde bir takvim yılı içinde ödüllendirileceklerin sayısı teşebbüs ve bağlı ortaklıkların toplam sözleşmeli personel sayısının % 2'sinden fazla olamaz.

Diğer sözleşme ücretleri

Değişik madde: 05/02/ t. s. K. m.6

Teşebbüs ve bağlı ortaklıkların yurt dışındaki şube,mağaza,büro ve benzeri yerlerinde istihdam edilecek sözleşmeli personele ödenecek ücret sürekli görevle yurt dışına gönderilen 2 nci derecenin 1 inci kademesinde bulunan Dışişleri Bakanlığı meslek memuruna (bekar) ödenen aylığı geçmemek ve 15 inci derecenin 1 inci kademesinde bulunan memur (bekar) için hesaplanacak aylıktan da az olmamak üzere öğrenim durumu, kıdem, görev unvanı, ülke ve görev yeri dikkate alınmak suretiyle teşebbüs yönetim kurullarınca belirlenir.

Teşebbüsler, yurt dışında kurdukları veya iştirak ettikleri şirketlerde sayılı Devlet Memurları Kanununun 77 nci maddesi hükümleri çerçevesinde aylıksız ve ücretsiz olarak personelini görevlendirebilirler. Bu personelden, sözkonusu şirketlerin yönetim ve denetim kurulu üyeliklerinde görevlendirilenler hakkında, 15 inci maddenin ikinci fıkrasının (b) bendi hükümleri uygulanır.

Değişik fıkra: 02/07/ t. s. KhK. m

Günün belirli sürelerini kapsamak üzere kısmi zamanlı olarak istihdam edilecek sözleşmeli personele ödenecek ücretler, aynı unvanda tam gün çalışan sözleşmeli personelin ücretleri ile çalışma süreleri arasındaki oran dikkate alınmak suretiyle teşebbüs veya bağlı ortaklık yönetim kurullarınca belirlenir.

Vekalet ücreti

Mahkeme ve icra dairelerince teşebbüs ve bağlı ortaklık lehine hükmedilip borçlusundan tahsil olunan vekalet ücretlerinin davaları izleyen ve sonuçlandıran avukatlara dağıtımında sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri esas alınır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Sicil ve Başarı Değerlemesi

Personel kütüğü ve özlük dosyası

Sözleşmeli personel teşebbüs ve bağlı ortaklıklarca tutulacak sözleşmeli personel kütüğüne kaydolunur. Her sözleşmeli personele bir numara verilir ve bir özlük dosyası tutulur.

Sicil dosyası

Her sözleşmeli personelin bir sicil dosyası bulunur. Sicil amirleri tarafından düzenlenecek sicil raporları ile varsa müfettiş raporları sicil dosyasına konulur.

Özlük ve sicil dosyasının önemi

Sözleşmeli personelin başarılarının tespitinde, emekliye sevk edilmelerinde veya sözleşmelerinin yenilenmesinde ya da yenilenmeyerek feshinde özlük ve sicil dosyaları başlıca dayanaktır.

Sicil amirleri ve sicil yönetmeliği

Sicil vermeye yetkili sicil amirleri, sicil ve değerleme dönemi, sözleşmeli personelin başarısının tespiti amacı ile sicilinde bulunacak bilgiler, ayrılış sicilinin verileceği haller, sicil raporlarının şekli, değerlemeye esas alınacak sorular, düzenleme zamanı, uygulanacak not usulü ve bunların değerlendirilmesi, muhafaza ile görevli makamlara dair esaslar ile itiraz ve bunu inceleyecek merciler ve diğer hususlar Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle belirlenir.

Değişik fıkra: 02/07/ t. s. KhK. m

Başarı değerleme düzeyleri

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, "14 Mayıs seçimleri, Türkiye ileri mi gidecek yoksa hem kamunun hem siyasetin düğümlendiği yıllara mı dönecek, bunun belirleneceği tarihtir." dedi.

Ankara'dan AK Parti milletvekili adayı olarak gösterilen Oktay, konfederasyon genel merkezindeki, Memur-Sen Ankara İl Divan Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, Türkiye'nin dört bir yanındaki konfederasyon üyelerine selam ve muhabbetlerini iletti.

Memur-Sen'in, kamu görevlilerine yönelik faaliyetleri ve çözüm odaklı yaklaşımı ile Türkiye'nin sendikacılık tarihine geçmiş bir hareket; 1 milyonu aşan üye sayısı ve bağlı 11 sendikasıyla Türkiye’nin en büyük sivil toplum örgütlenmelerinden birisi olduğunu ifade eden Oktay, Memur-Sen'in çalışma hayatının sorunlarıyla ilgilendiği ve kamuda emek mücadelesi verdiği kadar ülkenin demokrasisine, milli iradesine de dört elle sarılan, sahip çıkan bir örgütlenme olduğunu belirtti.

Oktay, Türkiye'nin demokrasinin çetin sınavlardan geçtiği her dönemde Memur-Sen'in demokrasiden ve milli iradeden yana tavrını koyduğunu söyledi.

Kamu sendikacılığının uzun yıllar önemsenmeyen bir alan olarak kaldığına işaret eden Oktay, bu eksikliğin bilinciyle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, kamu görevlileri sendikacılığının güçlenmesi için önemli reformlara imza attıklarını, bu adımlarda sendikalardan gelen taleplere kulak verdiklerini ve her düzenlemeyi de istişare içinde hazırladıklarını kaydetti.

Oktay, 28 Şubat günlerinde kamu personelinin üzerinde "Demokles'in kılıcı" gibi sallanan kılık kıyafet yasaklarını kaldırdıklarını, aynı şekilde, inancından ötürü ötekileştirilen, türlü mağduriyetler yaşayan kamu personelinin inanç özgürlüğü ve haklarıyla ilgili sağlam güvenceler getirdiklerini dile getirerek kamu görevlilerinin toplu sözleşme hakkını anayasal güvenceye kavuşturduklarını, disiplin kurullarında sendika temsilcilerine yer vermenin yanında disiplin cezalarına da yargı yolunu açtıklarını ifade etti.

" bine yaklaşan sözleşmeli personelimizin kadroya geçişini sağladık"

Geçici personel statüsünü sözleşmeliye dönüştürüp sendikaya üye olabilme hakkı tanıdıklarını anlatan Oktay, şöyle konuştu:

"İşte daha bugün Sayın Cumhurbaşkanımızın riyasetinde 3 bin engelli öğretmenimizin atamasını gerçekleştirdik. Ayrıca başvuru yapan 4 bin engelli öğretmenimizden kalan 'ünün de en kısa sürede atanacağının yine müjdesini bugün Sayın Cumhurbaşkanımız verdiler. Atanan öğretmenlerimize görevlerinde bir kez daha başarılar diliyorum, hayırlı olsun. ve yıllarında sayıları yaklaşık bini bulan sözleşmeli personeli kadroya geçirmiştik. Bu sene yeni bir düzenleme daha yaptık ve sayıları bine yaklaşan sözleşmeli personelimizin kadroya geçişini sağladık. Aynı düzenleme ile bundan sonra istihdam edilecek sözleşmeli personele 3 yılın sonunda kadroya geçme hakkı tanıdık. Bu sayede kamudaki sözleşmeli personelimizin kadro sorununu kalıcı olarak çözüme kavuşturduk."

Oktay, statü ve özlük alanında yapılan bu reformları, kamu personelinin refahını artıracak şekilde desteklediklerini belirterek "Memurumuzu, kamu çalışanımızı enflasyona ezdirmeyeceğiz' dedik, Cumhuriyet tarihimizin en önemli maaş artışlarını gerçekleştirdik. yılı başında kamu çalışanlarımıza gerekli ilave oranda refah paylarını vererek çalışanlarımıza yüzde 30 oranında zam yapmıştık. Maaş promosyonlarının doğrudan personele ödenmesini temin ettik, bu sayede kamu görevlilerimize ciddi oranda ek gelir sağladık." ifadelerini kullandı.

Öğretmenlerin, sağlık çalışanlarının, polis memurlarının, din görevlilerinin, müdür ve müdür yardımcılarının, avukatlar ile uzman erbaş ve uzman jandarmaların ek göstergelerini 'e çıkardıklarını hatırlatan Oktay, bu sayede kamu çalışanlarının emekli aylık ve ikramiyelerinde kayda değer artışlar gerçekleştirdiklerini söyledi.

"Değişim adı altında belirsizlik vadediyorlar"

Oktay, kamu görevlilerinin 21 yıllık kazanımın artarak sürmesi için 14 Mayıs'ın bir dönemeç olduğunu dile getirerek konuşmasını şöyle sürdürdü:

"14 Mayıs seçimleri, Türkiye ileri mi gidecek yoksa hem kamunun hem siyasetin düğümlendiği yıllara mı dönecek, bunun belirleneceği tarihtir. Kendinden olmayanı dışlayan, kamu görevlisine parmak sallayan CHP zihniyetiyle emeği baş tacı edenler arasındaki bir seçimdir 14 Mayıs. 'Kimsenin ekmeğiyle oynamayacağız' diye söz verip belediyelerde personel kıyımı yapan bunlar değil mi? Belediye kadrolarını bölücü terör örgütünün uzantıları başta olmak üzere yandaşlarına peşkeş çeken bu yedi başlı koalisyon değil mi? Kendileriyle aynı ideolojik çizgidekiler dışında hiçbir sendikanın, hiçbir STK’nin faaliyet yürütmesine müsaade etmeyen de bunlar değil mi? Bu garabet zihniyetin belediyelerde ortaya koyduğu yaklaşım aslında ülkeyi geriye götürecek yönetim anlayışının bir örneği."

"Yedi başlı koalisyonun bürokrasiyi, vesayeti yediye katlamaktan başka projesi olmadığını", "sistemi değiştireceğiz" diye belirsizlik vadettiğini kaydeden Oktay, şöyle konuştu:

"Yeni düzen getireceğiz dedikleri şey aslında eski kaos sisteminden başka bir şey değil. Yaşı müsait olan arkadaşlarımız iyi bilirler veya dinlemişlerdir. Şimdilerde Türkiye’ye yedi başlı koalisyon teklif eden bu zihniyet, 90'lı yıllarda 36 bakanla ülkeyi yönetmeye çalışıyordu. 36 bakanla 36 proje bile yapamadılar. Şimdi de yine yedi düğümlü kaos öneriyorlar, evet, yedi düğümlü kaos. Çözümsüz ekonomik krizler, çözümsüz siyasi krizler, çözümsüz, sonu gelmeyen kavgalar.

Siz hiç, yedi başlı bir orkestra gördünüz mü? Göremezsiniz çünkü orada uyum değil kaos olur, çok seslilik değil kakofoni olur. Bu yedili maşanın önerdiği de budur işte. Üç 'k' öneriyorlar; kaos, kriz, kakofoni. Başlarında da iki 'k' var; Kemal Kılıçdaroğlu. Yani, katmerli kaos. Ne yapıyor Sayın Kılıçdaroğlu? Evinden çektiği videolarla memurları, bürokratları, sizleri tehdit ediyor. Ne diye tehdit ediyor? Ülkenin seçilmiş Cumhurbaşkanına, meşru iktidarı ile meşru zeminde çalışan memurlara parmak sallıyor, onları tehdit ediyor, sizleri tehdit ediyor. Göreve gelmesi halinde de hesap soracağını söylüyor. Bu dil, anarşizmin dilidir. Bu dil zehirli bir dildir. Bu dil kirli bir dildir. Bu dil ne demokrasi adabına uyar ne devlet adabına uyar. Zaten bunlar da ne demokrasiden anlarlar ne devletten anlarlar ne de devlet yönetimini bilirler."

Bu dilin Türkiye’ye, devlete, demokrasiye ve bürokrasiye egemen olmasına göz yumulamayacağını belirten Oktay, hiçbir ayrım yapmadan, kimseyi ötekileştirmeden herkesin huzuru ve refahı için çalışmayı sürdüreceklerini, özlük hakları ve çalışma şartlarında iyileştirmeler yapacaklarını kaydetti.

Oktay, Türkiye Yüzyılı'nı hep birlikte inşa edeceklerini, bu yüzyılın aynı zamanda emekçinin, alın teri dökenlerin, çalışanların yüzyılı olacağını ifade ederek tüm çalışanların büyüyen Türkiye’nin artan refahından hak ettiği payı alacağını, kamuda liyakati esas alan yaklaşımı güçlendirerek sürdüreceklerini söyledi.

"Bu iyileştirmeleri daha da artıracağız"

Bu çerçevede liyakat ölçütlerini daha şeffaf bir şekilde ortaya koyan, daha etkili uygulanmasını sağlayıcı mekanizmaları güçlendireceklerini ve kamuya alımlarda mülakatı kaldıracaklarını vurgulayan Oktay, "15 Temmuz'u yaşayan ve PKK ile mücadele eden Türkiye'nin niye bazı alanlarda mülakat yaptığını sizler, bizlerden daha iyi bilirsiniz. Şimdi, normalleşme süreci Zaten alımlarımızın çoğunu bilgisayarla kura yoluyla yapıyorduk." dedi.

Oktay, kamu görevlileri için toplu sözleşme hakkını 'da anayasal güvenceye kavuşturduklarını, 'de ise yasal düzenlemeleri gerçekleştirdikleri anlattı. O günden bugüne sendikalarla altı toplu sözleşme döneminin ardından kamu çalışanlarının mali ve sosyal haklarında yüzlerce iyileştirme yaptıklarını belirten Oktay, "İnşallah ağustos ayında da 7. Dönem Toplu Sözleşmeyi imzalayarak bu iyileştirmeleri daha da artıracağız." diye konuştu.

Seçimde sandık güvenliğini kamu görevlilerinin sağlayacağına dikkati çeken Oktay, kamu görevlilerinin, milletin hakkını çiğnetmemek için bugüne kadar olduğu gibi yine milli iradeye sahip çıkmasını beklediklerini kaydetti.

Soru: 1. 5393 sayılı Belediye Kanununun 49. maddesine istinaden sözleşmeli çalışan bir kişi siyasi partiye üye olabilir mi? Partiye üyeyken göreve başladıysa istifa etmesi şart mı?
2. Devlet memurunun siyasi partiye üye olması ve mensubu olduğunu beyan etmesi 657 sayılı Kanunun 7 ve 125/E maddesi uyarınca memuriyetten çıkarılma sebebi midir?

Cevap: Anayasanın 68. maddesinin beşinci fıkrasında, "Hakimler ve savcılar, Sayıştay dahil yüksek yargı organları mensupları, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, Silahlı Kuvvetler mensupları ile yükseköğretim öncesi öğrencileri siyasi partilere üye olamazlar." hükmü yer almaktadır. Aynı hükme 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 11. maddesinde de yer verilmiştir.

Devlet Memurları Kanununun 7. maddesinde, Devlet memurlarının siyasi partiye üye olmaları, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunmaları yasaklanmış, Kanunun 125. maddesinde siyasi partiye girmek yani üye olmak memuriyetten çıkarılmayı gerektiren, partiye üye olunmasa bile herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak ise kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiiller olarak belirlenmiştir.

5393 sayılı Kanunun 49. maddesinde Belediyelerde görev yapan sözleşmeli personel hakkında bu Kanunla düzenlenmeyen hususlarda vize şartı aranmaksızın 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4. maddesinin (B) fıkrasına göre istihdam edilen sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. Hem 657 sayılı Kanunun 4/B maddesinde, hem de bu maddeye dayalı olarak yürürlüğe konulan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda sözleşmeli personelin siyasi partiye üye olup olamayacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmemiştir. Ancak yukarıda yer verilen Anayasanan 68. maddesi ve Siyasi Partiler Kanunun 11. maddesi dikkate alındığında sözleşmeli personelin işçi niteliği taşımayan kamu görevlisi kapsamında olduğu ve siyasi partiye üye olamayacağı açıktır.

Danıştay 12. Dairesi E.2012/5570, K.2015/6613 sayılı Kararında, aynı zamanda şube başkanı da olan bir memura verilen kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı açılan iptal davasında iptal istemini; "kamu görevlisi olan davacının hiçbir siyasi partiye üye olamayacağı, herhangi bir siyasi parti, kişi ve zümrenin yarar veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamayacağı, davacının siyasi parti tarafından düzenlenen toplantıya katılması, ilgili toplantıda konuşulanlara olumlu yada olumsuz katkıda bulunmak suretiyle anılan partinin yararına katkı yapmasının kamu görevilyle bağdaşmayacağı, birsiyasi partinin düzenlediği toplantının kamu görvelileri ile ilglii bir yanının bulunmadığı, sonuç olarak dava konusu işlamda huuka aykırılık görülmediği" gerekçeleriyle reddeden ilk derece mahkemesi kararını onamıştır.

Memurlar ve sözleşmeli personelin bu görevlerine atanmadan önce varsa siyasi parti üyeliğinden ayrılmaları zorunludur. E-Devlet üzerinden siyasi parti üyeliği sorgulanabilmekte ve üyelikten ayrılma talebinde bulunulabilmektedir.

Sonuç olarak Devlet memurları ile mahalli idarelerde görev yapanlar da dahil sözleşmeli personelin siyasi partiye üye olamayacakları, üye olanların görevlerine son verileceğini değerlendirmekteyiz. Ayrıca, kamu görevine atanmadan önceki üyeliklerle ilgili olarak bir uygulama geliştirilmesi ve işçiler dışındaki kamu görevlilerinin üyeliklerinin otomatik olarak sonlandırılması sağlanmalıdır.

Olaylar

Başvurucu, öğretmen olarak görev yaparken yılında hakkında açılan bir soruşturma sonucunda sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun maddesi uyarınca devamsızlık nedeniyle memurluktan çekilmiş sayılmış ve anılan Kanun'un maddesi uyarınca başvurucunun memuriyetine son verilmiştir.

Başvurucu yılında bir siyasi partiye üye olmuş ve partide çeşitli görevlerde bulunmuştur. Bu arada parti üyeliği devam ederken başvurucunun devamsızlık nedeniyle memuriyetten çıkarılma işlemi yılında derece mahkemelerince iptal edilmiş ve başvurucu yılında tekrar öğretmenlik görevine dönmüştür. Başvurucu görevine döndüğü sırada siyasi parti üyesi olması nedeniyle Millî Eğitim Bakanlığınca hakkında sayılı Kanun hükümleri uyarınca soruşturma açılmış ve görevinden uzaklaştırılmıştır. Soruşturma sonucunda başvurucu, Millî Eğitim Bakanlığı Yüksek Disiplin Kurulunun kararıyla devlet memurluğundan çıkarılmıştır.

Başvurucu, ilgili işlemin iptali talepli dava açmış; idare mahkemesi işlemin hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Karar, Danıştay dairesince onanmış; başvurucunun karar düzeltme talebi aynı daire tarafından reddedilmiş ve karar kesinleşmiştir.

İddialar

Başvurucu, siyasi parti üyesi olması nedeniyle devlet memurluğundan çıkarılmasına karar verilmesinin örgütlenme özgürlüğünü ihlal ettiğini iddia etmiştir.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Devlet memurlarının tarafsız olma yükümlülüğü aynı zamanda devletin tarafsızlığı anlamına gelmektedir çünkü devlet tarafsızlığını ancak devlet memurlarının görevlerini icrası vesilesiyle yerine getirebilir. Bu bağlamda devletin hizmetlerinin sunumunda devlet memurlarına ağır yükler yüklemesi ve bu hizmetlerde yaşanabilecek aksamaları önlemek adına katı tedbirler öngörmesi anlaşılabilir.

Anayasa'nın maddesinde yer alan devlet memurluğu ile siyasi parti üyeliğinin aynı anda bulunamayacağına ilişkin hüküm hukukun üstünlüğü temelinde hareket eden tarafsız bir kamu idaresinin işlevselliğini sağlamaya yöneliktir. Söz konusu kurala göre bir devlet memuru tarafından yerine getirilen bağımsız görevlerin siyasi taleplerle bağlantılı olduğu iması dahi devletin objektifliğini sarsabilir. Bunun içindir ki sayılı Kanun'da devlet memurlarının tarafsızlık ve devlete bağlılık sorumluluklarının kapsamında siyasi partiye üye olamayacakları düzenlenmiştir. Aynı Kanun'un maddesinde ise siyasi partiye girmek memuriyetten çıkarılma cezası olarak hüküm altına alınmıştır.

Siyasi partiye üye olan devlet memurlarının memuriyetlerine son verilmesi şeklindeki müdahalenin tarafsızlık ve devlete bağlılık ilkesinin korunması açısından elverişli bir araç olduğu kuşkusuzdur. Bunun yanı sıra kanunda öngörülen düzenlemenin Anayasa'nın emredici hükmü karşısında gerekli olmadığı da söylenemeyecektir.  Dolayısıyla müdahalenin orantılı olup olmadığı belirlenerek sonuca varılmalıdır. 

Gerek sayılı Kanun'un maddesinin lafzı gerek derece mahkemelerinin uygulamasına bakıldığında devlet memurluğu ile siyasi parti üyeliğinin bir arada bulunmasının kabul edilmediği anlaşılmaktadır. Düzenlemeye göre ilgili makamlar ve bu makamların kararlarını inceleyen derece mahkemeleri yalnızca kişilerin bir siyasi parti üyeliği olup olmadığı hususuna bakmakta ve daha ileri bir değerlendirmede bulunmamaktadırlar. Bu yönüyle Kanun'un maddesinde yer alan siyasi partiye girme şartının gerçekleşmesi ile devlet memuriyeti sona ermekte ve bireyler ağır maddi ve manevi bir sonuç ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu husus gözetildiğinde düzenlemenin örgütlenme özgürlüğüne yönelik oldukça ağır bir müdahale niteliği taşıdığı kolaylıkla ifade edilebilir. 

Somut olayda başvurucu, siyasi parti üyesi olduğu sırada devlet memuru değildir. Ancak siyasi parti üyeliği devam ederken devlet memuru sıfatı kazanmıştır. Başvurucu, yasal bir partinin üyesidir ve başvurucunun barışçıl olmayan eylem ve söylemlerde bulunduğuna, anayasal düzene karşı bir duruş sergilediğine, demokratik toplum düzenine aykırı hareket ettiğine dair hiçbir iddiada bulunulmamıştır. Sonrasında salt başvurucunun siyasi parti üyesi olduğu tespit edilerek hakkında memuriyetten çıkarma cezası verilmiş, başvurucuya siyasi parti üyeliğini sonlandırması hususunda iradi herhangi bir seçenek sunulmamıştır.

İncelenen başvuruda, başvurucunun siyasi parti üyesi olmasının kabul edilemez sonuçlar doğurduğu somutlaştırılamamıştır. O hâlde anılan mevzuat hükümleri ile Anayasa'nın maddesi bir arada değerlendirildiğinde bir devlet memuru olan başvurucunun siyasi parti üyeliğinden istifa etmesi için başvurucuya belli bir süre tanınması, siyasi parti üyeliği ile memuriyetten birini tercih etmesi için imkân sağlanması veya memuriyetin askıya alınması gibi daha hafif tedbirlerin alınabileceği anlaşılmıştır. Başvurucunun yalnızca bir siyasi partiye üye olması nedeniyle doğrudan memurluktan ihraç edilmesi son çare prensibine uymayan en ağır müdahale olmuştur. Hem devlet memurluğu ile siyasi parti üyeliğinin bir arada bulunmasını yasaklayan Anayasa'nın maddesi hem de örgütlenme özgürlüğünü güvence altına alan Anayasa'nın maddesi ancak çoğulcu demokrasinin geliştirilmesi bağlamında ve hak eksenli yorumlandıkları takdirde işlevlerini tam olarak yerine getirebilir. Uygulamaya bakıldığında idarenin ve mahkemelerin söz konusu anayasal hükümleri özgürlükler lehine yorumlamalarının mümkün olduğu değerlendirilmiştir.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle örgütlenme özgürlüğünün ihlal edildiğine karar vermiştir.