Present Perfect Ile Past Simple Farkı

Past tense mi? Yoksa present perfect tense mi? Bu soru İngilizce öğrenen hemen hemen herkesin kendisine sorduğu sorudur. Özellikle Türkçede Present Perfect Tense’in tam bir karşılığının bulunmaması akılları daha da karıştırır. Bu yüzden genellikle İngilizce öğrenen kişiler bu tensi es geçip, Past Simple’ı (geçmiş zaman) tercih ederler. Böyle olunca günlük hayatta tam bir kurtarıcı olan bu zaman kipi daima ihmal edilir. Haydi gelin şimdi Present Perfect Tense (Yakın Geçmiş Zaman) nasıl öğrenilir birlikte bakalım.

Present Perfect Tense (Yakın Geçmiş Zaman) Nedir?

Yakın geçmiş zaman, geçmişte meydana gelmiş olan, etkileri hala devam eden ve meydana geliş zamanı önemli olmayan bir durumu ya da olayı ifade etmek için kullanılan zaman dilimidir. Present Perfect Tense’in Türkçemizde tam olarak karşılığı yoktur, işte bu yüzden İngilizce öğrenenler bu konuda biraz zorlanır. Bu zaman kavramını öğrenirken unutmamamız gereken en önemli nokta, Present Perfect Tense’in cümle sonlarında “yesterday, 3 years ago, last year” gibi zaman zarflarını kesinlikle almadığıdır.

Present Perfect Tense (Yakın Geçmiş Zaman) Kuralları

Bu konuyu öğrenebilmenin ilk koşulu cümle yapılarını doğru kurabilmektir. Cümleyi doğru kurmak hem konuşurken hem de yazarken kendinizi daha iyi ifade etmenizi sağlar. 

Cümle yapısı şu şekilde olmalıdır:

• Cümleye başlarken uygun öznemizi seçeriz. 
• Ardından yukarıdaki tabloda belirtildiği üzere özneden sonra “Have/Has” yardımcı fiillerinden uygun olanı seçeriz. 
• Sonraki adımda ise fiilimizin 3. halini kullanırız. 
• En sonunda da nesneyi yerleştirerek cümlemizi noktalarız. 

Kullanım Alanları

Bu zaman diliminde cümle nasıl kurulur öğrendik. Peki biz bu zamanı hangi durumlarda kullanıyoruz? Hala durum netleşmedi değil mi ☺. Öyleyse gelin şimdi de Present Perfect Tense hangi hallerde kullanılır ona bakalım. 

Geçmişte Başlamış, Etkisi Günümüzde Devam Eden Durum ve Eylemleri Belirtmek 

En yaygın kullanım alanı, geçmişte başlamış ve etkileri hala devam eden eylem ve durumlar için kullanımıdır. 

Örnek;

• I have been mother for almost ten years. 

(Neredeyse 10 yıldır anneyim.) 

10 yıl önce anne oldum ama annelik vasfım hala devam ediyor

(Ödevimi yaptım.) 

Ödevimi önceden yaptın ama yapmış olmam hala geçerliliğini koruyor. 

• She has gone to Great Britain for holiday. 

(Büyük Britanya’ya tatil için gitti.)

Büyük Britanya’ya tatil için gitti, ancak hala orada. Henüz dönmedi. 

• I have painted the walls. 

(Duvarları boyadım.)

Önceden boyadım ve duvarlar hala boyalı.

(Kolumu kırdım.)

Önceden kolumu kırdım ama iyileşmedi, hala kırık. 

Daha Önce Yaşamış Olduğumuz Deneyimleri Aktarmak 

Bir diğer önemli faydası ise geçmiş tecrübelerimizi çevremizle paylaşmamıza yardım etmesidir. 

Örnek;

• I have watched that TV Show before.

(Bu televizyon programını daha önce izledim.)

• We haven’t tried French food before. 

(Daha önce Fransız yemeği denemedik.)

• I have been to Turkey with my family. 

(Daha önce ailemle Türkiye’de bulundum.)

• They haven’t read that book before. 

(Onlar bu kitabı daha önce okumadılar.)

• We have seen him at our favorite restaurant. 

(Onu bizim favori restoranımızda gördük.)

Henüz Bitmemiş Olan Eylemleri Belirtmek 

Geçmişte başlanmış ancak, ifade edilen zaman dilimi içerisinde henüz bitirilmemiş olan eylemleri aktarmak için kullanılır. 

Örnek;

• I haven’t finished my doctorate thesis yet. 

(Doktora tezimi henüz bitirmedim.)

• She hasn’t completed her school project yet. 

(O henüz okul projesini tamamlamadı.)

• He hasn’t had his dinner yet. 

(Akşam yemeğini daha yemedi.)

• I have just come from the USA. 

(ABD’den henüz geldim.)

• We have just finished our dinner. 

(Akşam yemeğimizi henüz bitirdik.)

Belirli Bir Zaman İçerisinde Meydana Gelen Değişiklikleri Belirtmek

Eğer belirli bir zaman dilimi içerisinde değişiklikler meydana gelmişse, bu değişiklikleri karşımızdakilere aktarmak amacıyla da bu zaman dilimi kullanılır. 

Örnek;

• He has been a well-known author recently. 

(O son zamanlarda iyi bilinen bir yazar oldu.)

• The economical indicators show that our company has grown since its’ establishment. 

(Ekonomik göstergelere göre, şirketimiz kuruluşundan bu yana büyümüş.)

Since? Or For?

Present Perfect Tense öğrenirken karıştırılan bir diğer husus ise “Since” ve “For” arasındaki farklılıktır. Peki hangi durumlarda since, hangi durumlarda for kullanırız? 

Hem “Since” Hem de “For” –den beri, -dan bu yana anlamı taşır, ancak kullanımlarında ufak farklılıklar bulunur. Eğer cümlede 2001’den beri ya da 01.01.2001’den bu yana gibi net bir zaman belirtilmişse “since”, 2 yıldan bu yana ya da 3 aydan beri gibi belirli bir süreç ifade edilmişse “for” kullanılır.

• I have been in this neighborhood for 7 years. 

(7 yıldan beri bu mahalledeyim.)

• I have been in this neighborhood since 2012. 

(2012’den beri bu mahalledeyim.)

Yukarıdaki örneklerden de görüleceği üzere, 7 yıl gibi bir süreci ifade ettiğimizde “for”, 2012 gibi net bir zaman noktası belirttiğimizde “since” kullandık.

Just, Yet, Already, Recently, So Far.

Present Perfect Tense’in kullanım alanlarını öğrendim demek için son olarak, bu zaman diliminde sıkça kullanılan “just, yet, already, recently, so far” gibi edatları da tanımak ve doğru kullanmak gerekir. 

• Just: Henüz anlamında kullanılır. 

Örnek: I have just finished reading that book. 

(O kitabı henüz okumayı bitirdim.)

• Yet: Daha, henüz, hala anlamındadır. Genellikle olumsuz cümlelere eklenir ve cümlenin sonunda kullanılır. 

Örnek: I haven’t finished reading that book yet. (O kitabı okumayı daha bitirmedim.)

• Already: Eklendiği cümleye çoktan, uzun zaman önce, çok önce anlamı katar. 

Örnek: I have already finished reading that book. 

(O kitabı çoktan okumayı bitirdim.)

• Recently: Son zamanlarda anlamı taşır.

Örnek: It has started to be cold in our town recently. 

(Kasabamızda son zamanlarda hava soğumaya başladı.)

• So Far: Şimdiye kadar anlamına gelir. 

Örnek: I have been to England four times so far. 

(Şimdiye kadar dört defa İngiltere’de bulundum.) 

Present Perfect Tense yani yakın geçmiş zamanı bu bilgiler ışığında daha iyi kavrayacağınız kesin. Ancak yine de pratik yapmadan öğrenmiş sayılmazsınız. İhtiyacınız olan profesyonel İngilizce ve daha fazlası için var CAMBLY… Amerikalı ve İngiliz eğitmenlerle online olarak konuşabileceğiniz CAMBLY, İngilizceyi geleneksel yöntemlerden farklı olarak tıpkı anadilinizi öğrenir gibi doğal yollarla öğrenmenin en iyi yoludur. Kayıt olun ve “blog100” kodu ile 10 dakikalık ücretsiz deneme dersine katılarak neler yapabileceğinizi görün.

Yılın en büyük indirimiylesatın alın!

%60 indirim kodu: 60bcc

Hem “Present Perfect Tense” hem de “Past Perfect Tense” şu konuşulan zamandan daha önce vuku bulmuş bir olaydan bahseder. Ancak bu iki yapının referans aldığı zaman noktaları birbirlerinden farklıdır.

“Present Perfect Tense”te referans noktamız şimdiki zamandır.

“Past Perfect Tense”te referans noktamız geçmiş zamandır.

Present Perfect Tense

Geçmişte başlayan ve konuşulan ana kadar devam etmekte olan bir eylemden bahseder.

I have lived in this city for six months.

Konuşulan andan önce gerçekleşmiş ancak eylemin zamanı spesifik olarak belirtilmemiş durumlarda kullanılır. Mesela: “önceden”, “bu zamana kadar” ifadeleri veya hiç zaman belirtilmeme durumu. Çünkü eylemin nokta atışı gerçekleşme vaktinin belirtilmesi “Simple Past Tense” kullanımını gerektirir.

I have been to Japan twice.

Present Perfect Tense İle Nasıl Cümle Kurulur?

HAVE / HAS + past participle (V³)

Present Perfect Tense Örnekleri

• My mother has just gone to the store.
• Janet has lived abroad for five years.
• I haven’t seen the new movie yet.
• Have you finished your homework?

Present Perfect Tense’te‘ve ve ‘sşeklindekısaltmaların kullanılması da çok yaygındır.

• I’ve been to Japan three times.
• My mother’s just gone to the store.
• Janet’s lived abroad for five years.

Past Perfect Tense

Geçmiş zamanda olduğu bilinen bir olaydan daha önce bir olayı anlatmak için kullanılır.

When I arrived at the office this morning, I discovered that I had left my computer on the night before.

Past Perfect Tense İle Nasıl Cümle Kurulur?

HAD + past participle (V³)

When I arrived at the office this morning, I discovered that I had left my computer on the night before.

Mesela bu örnekte kişi “Bu sabah ofise geldiğimde, önceki gece bilgisayarımı açık bıraktığımı farkettim.” demiştir. Bu sabah ofise varması “simple past tense” ile kullanılarak ifade edilmiş, bir önceki gece bilgisayarı açık bıraktığını belirten cümle ise “past perfect tense” ile belirtilmiştir.

Not: Geçmişte olan iki eylem “simple past tense” ile de anlatılabilir. Ancak “past perfect tense” kullanmak o eylemin daha geçmişte yaşandığını vurgulayacaktır.

Beraber Bir Örnek Oluşturalım:

1. I went to Japan in 1988 and 1991.
2. I turned 10 years old in 1994.

Bağlaç ile birleştirilmiş hali:

When I woke up this morning, my husband had already eaten breakfast.

Past Perfect Tense’de “had” yardımcı fiilinin “‘d ”olarak kısaltılması yaygın bir durumdur.

I’d traveled to five different countries by the time I was 20 years old.

Türkçede altı tane zaman varken İngilizcede yardımcı zamanlarla birlikte 24’e yakın zaman vardır. Bu nedenle Türkçedeki bir zaman İngilizcedeki birden fazla zamanla karşılanabilir. Bu da dil öğrencilerinde büyük bir kafa karışıklığına neden olur? Bu yazımda zamanlar konusunda dil öğrencilerinin en çok zorlandıkları Present Perfect ve Past Simple arasındaki farktan bahsedeceğim. Keyifli okumalar…

İki zaman neden birbirine bu kadar karışır?

Kısaca söylemek gerekirse her iki zamanda yazılan cümlenin Türkçe çevirisi aynıdır. Örneğin:

I slept (Past Simple) Uyudum.
I have slept. (Present Perfect) Uyudum.

Her iki cümlenin çevirisi aynı olmasına rağmen Past Simple ve Present Perfect arasında anlam bakımından çok büyük farklılıklar vardır. Ayrıca bu farklılıklar İngilizce üzerine hemen her türlü sınavda sorulur. Bu nedenle öğrenilmesi son derece gereklidir.

Aradaki farlılıkları örneklerle açıklayalım

Her şeyden önce Past Simple Past (Geçmiş) bir zamandır, ama Present Perfect Present (Günümüz) bir zamandır. Dolayısıyla Past Simple geçmişi, Present Perfect günümüzü ilgilendirir. Şimdi örneklere geçelim;

I walked in the park two days ago.
I have walked in the park several times.

Past Simple’da olayın zamanı bellidir. Yani ne zaman olduğunu biliriz. Birinci cümlede “two days ago” olayın olduğu zamandır. İkinci cümlede ise olayın zamanı değil kaç defa yapıldığı önemlidir. Başka bir şekilde söyleyecek olursak eğer geçmişte olan bir olayın, oluş zamanını belirteceksek Past Simple kullanılır. Hatta şöyle diyebiliriz; Past simple’de olayın ne zaman olduğu, Present Perfect’te ise olayın kendisi önemlidir.

I had a traffic accident.
I have had a traffic accident.

Bu madde belki de bu zamanın en çok sorulan özelliği. Past Simple’da söylenen olaylar geçmişte olmuş ve günümüzde artık etkisi kalmamıştır. Ancak Present Perfect’te söylenen olaylar geçmişte olmasına rağmen günümüzü etkilemeye devam eder. Bu ayrımı yapmanın çok kolay bir yolu vardır. Dışarıdan gelen bir kimse biz söylemeden olayı anlayabiliyorsa Present Perfect, anlayamıyorsa Past Simple kullanılır. Örneğe gelecek olursak; birinci cümlede trafik kazası geçirmiş ama artık kendisi söylemeden trafik kazasının bir etkisini anlayamıyoruz. Belki de 10 sene önceki bir trafik kazasından bahsediyor. İkinci cümlede ise trafik kazası yaşamış ve hala etkisi devam ediyor. Örneğin, ayağı kırık olabilir, hastanede yatıyor olabilir, sonuç olarak bir şekilde olay hayatını etkilemeye devam ediyordur. Bu konunun daha iyi anlaşılması için bir örnek daha veriyorum.

I washed the car.
I have washed the car.
Soru: Hangisinde araba temiz?

Birinci cümlede arabayı yıkamış ama artık günümüzü etkilemiyor. İkinci cümlede arabanın yıkanmış olması günümüzü etkilemeye devam ediyor. Bu nedenle temiz olan ikinci cümle. Dışarıdan gelen bir kimse biz söylemeden arabanın yıkanmış olduğunu ikinci cümleden anlayabilir.

The milkman didn’t come this morning.
The milkman hasn’t come this morning.

Bu özellik pek bilinmeyen bir özelliktir. Past Simple’da cümlenin sonunda verilen zaman dilimi tamamlanmıştır. Yani sütçü gelebilir ama artık sabah gelemez çünkü saat öğleden sonraki bir saattir. İkinci cümlede ise sütçü gelmedi ama hala gelebilir anlamı vardır. Çünkü sabah sona ermedi. Belki saat sabah 10.00 civarıdır. Belki de yarım saat sonra gelebilir.

Shakespeare wrote many plays.
John has written many plays.

Past Simple’da söylenen olaylar artık tekrarlanamazlar. Present Perfect ile söylenen olaylar tekrarlanabilir. Birinci cümlede Shakespeare artık öldüğü için yeni oyunlar yazamaz, ama John yaşadığı için tekrar yeni oyunlar yazabilir.

I have been to İzmir.
I have gone to İzmir.
I went to İzmir.
Soru: Hangi cümle İngilizce kurallarına göre yanlıştır?

Bu özellik bir mantık hatasından kaynaklanmaktadır. Yukarıdaki üç cümlede de İzmir’e gittiğimizi anlatmaya çalışıyoruz. Ancak ikinci cümlede bir mantık hatası var. I have gone to İzmir. dediğimizde, hem İzmir’deyim hem de buradayım anlamı çıkıyor ki bu mantık hatasıdır. Bir kimse aynı anda iki yerde olamaz. Bu yanlışlığı gidermek için ya birinci cümledeki gibi fiili değiştirmemiz yada son cümledeki gibi zamanı değiştirmemiz gerekir. Bu mantık hatası I, you, we özneleriyle olur. Diğer öznelerle böyle bir sorun yoktur ama anlam değişikliği olur. John has gone to lunch (John öğle yemeğine gitti ve henüz dönmedi.), John has been to lunch (John öğle yemeğine gitti ama geri geldi.

I lived in Ankara for 2 years.
I have lived in Ankara for 2 years.
Soru: Hangisinde şu an Ankara’da yaşıyorum?

Birinci cümle artık günümüzü etkilemediğine göre, diyelim ki 10 sene önce Ankara’da bir kaç yıl yaşadım. Ama artık yaşamıyorum. İkinci cümlede ise Ankara’da yaşamaya devam ediyorum.

Sonuç

Yukarıda anlatılan farklılıklara baktığınızda iki zamanı artık karıştırmayacağınızı umuyorum. Denemek için internetten iki zaman arasındaki farkları gösteren alıştırmaları yapmanız yeterli. Bunun için tek yapmanız gereken arama motoruna “Present Simple & Past Simple comparison interactive exercises” yazmanız yeterli.

Saygılar Selamlar