3600 Tazminat Alma Şartları

Çalışma hayatına sigortalı olarak başlayan kişiler belli bir yaşı, prim gününü ve sigortalılık süresini tamamladıklarında emekli aylığı almaya hak kazanırlar. Emekli olurken de çalıştıkları son iş yerinden (en az 1 yıl bu iş yerinde çalışmış olmak şartı ile) kıdem tazminatı alabilirler. Bu süreci tamamlamak için uzun yıllar çalışmak gerekir. Ama sigorta sistemi ve çalışma hayatını düzenleyen iş mevzuatı çalışanlara bu konuda bazı esneklikler de tanımıştır. Prim günü ve sigortalılık süresini tamamlayan kişiler henüz emeklilik yaşına gelmemiş olsalar bile, SGK’dan durumlarını bildiren bir yazı alıp çalıştıkları iş yerine ibraz ederek kıdem tazminatı almaya hak kazanabilirler. Peki bu hakkı herkes elde edebilir mi? Hangi şartları sağlamak gerekir?

Emeklilik ya da yaş dışında emekliliğin diğer şartlarını sağlayarak kıdem tazminatı alma hakkı sayılı Mülga İş Kanunu’nun kıdem tazminatını düzenleyen yürürlükteki maddesi tarafından çalışanlara sağlanmış bir haktır.

Emeklilik Nedeniyle İş Akdi Feshi

Çalışanın emekli olması, ilk sigortalı olduğu tarihten itibaren belli bir prim gününü doldurmuş ve emeklilik elde edeceği yaşa gelmiş olması ile mümkündür. Bu şartlar çalışanın sigortalılığının başladığı tarih baz alınarak belirlenen sürelere göre elde edilir.

Emekli olarak işten ayrılmak, sigortalılığın sonlandırılması anlamına gelir. Çalışan bu nedenle iş sözleşmesini sonlandırır ve bu fesih şekli kıdem tazminatı hakkı doğurur. Kıdem tazminatı elde edebilmek için en önemli şartlardan biri aynı işverene bağlı en az 1 yıl çalışmış olmaktır. Fesih nedeni emeklilik olsa bile 1 yıllık süreyi tamamlamamış kişiler kıdem tazminatı alamazlar.

Emeklilik sebebiyle işten çıkışlar işveren tarafından “Emeklilik (Yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle” başlıklı işten çıkış kodu ile sigortaya bildirilir.

Sigortalılık yılına göre emeklilik şartları için aşağıda yazılarımızı inceleyebilirsiniz.

Yaş Şartını Tamamlamadan Emeklilik Nedeniyle İş Akdi Feshi

Emekli olmadan, sadece gerekli prim gününü dolduran ve sigortalılık süresi belli bir yılı tamamlamış kişilere de kıdem tazminatı hakkı tanınmıştır. Bu hakkı elde etmek için gerekli şartlar kişilerin ilk sigortalı oldukları tarihe göre değişiklik gösterir. Genellikle “15 yıl sigortalılık süresi ve prim günü” şeklinde duyduğumuz bu hak aslında birçok kişinin sandığı gibi herkes için geçerli bir şart değil.

Sigortalılık yılını ve prim gününü doldurarak iş yerinden ayrılmak ve kıdem tazminatına hak kazanmak isteyen kişi öncelikle ilk sigortalı olduğu tarihe bakmalıdır.

8 Eylül tarihinden önce ilk defa sigortalılığı başlamış ve bu tarihten önce 18 yaşını doldurmuş olan kişiler 15 yıl sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamladıklarında sigortadan yazı alarak iş akdini feshedip kıdem tazminatı alabilirler. 8 Eylül tarihinden sonra ilk kez sigortalı olmuş çalışanlar için ise kıdem tazminatı alabilmek için 15 yıl prim günü yeterli değildir.

Yıllardır 15 yıl prim günü ile kıdem hakkı kazanıldığı için günümüzde çalışanlar arasında yanlış bir algı oluşmuştur. Sigortalılığı 99 sonrası başlayanlar bile bu haktan yararlanmak için SGK’dan yazı talebinde bulunmaya başladığı için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü’ne konuyu açıklayan bir yazı iletti. Yazının aslına ulaşmak için tıklayın.

İlk sigortalılığın başladığı tarihe göre kıdem tazminatı alabilmek sigortalılık yılı ve prim günü şartı aşağıdaki gibidir:

• 8 Eylül tarihinden önce ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 15 yıl sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı
• 8 Eylül – 30 Nisan tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda ya prim günü sayısı ya da 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Mayıs – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak – 31 Aralık tarihleri arasında ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı
• 1 Ocak tarihinden sonra ilk kez sigortalı olan çalışanlarda 25 yıl sigortalılık prim günü sayısı

Bu şartları sağlayarak SGK’dan yazı alan ve iş sözleşmesini sona erdirip kıdem tazminatı talep eden işçi, SGK’ya “Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması” işten çıkış kodu ile SGK’ya işveren tarafından bildirilir.

İlgili yazılarımız:

İstanbul&#;da faaliyet gösteren Akkaş Hukuk ve Avukatlık Bürosu 15 yıl gün ile kıdem tazminatı alma konusunda avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti sunmaktadır.

İş hukukuna ilişkin düzenlemeler asıl olarak sayılı İş Kanunu’nda bulunmaktadır. Dolayısıyla bir hukuki uyuşmazlığın olması durumunda ilk olarak bu kanuna bakılması gerekmektedir.

Bunun dışında; sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu&#;nda, sayılı Deniz İş Kanunu&#;nda, sayılı Basın İş Kanunu&#;nda, sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu gibi kanunlarda iş hukukuna ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır.

15 Yıl Gün İle Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?

İş hukukunda kural olarak kendi isteği ile işyerinden ayrılan işçiye kıdem tazminatı ödemesi yapılmamaktadır. Ancak bu durumun istisnaları mevcuttur. Bunlardan biri de 15 yıl sigortalılık ve gün prim ödeme durumudur.

Bu ihtimalde işçi, hiçbir haklı nedeni bulunmasa dahi, kendi isteği ile işinden ayrılması durumunda kıdem tazminatını almaya hak kazanacaktır. Ancak bunun için birtakım şartların daha gerçekleşmesi gerekir.

Bu şartlardan ilki ve en önemlisi, işçinin sigortalılığının tarihinden önceye dayanmasıdır. Bu tarihten sonra sigortalılığı başlayanlar, bu kapsamda olmayacaklardır.

Diğer bir şart olarak işçi çalıştığı işyerinde en az bir yıl çalışıyor olmalıdır. Son şart ise yukarıda açıkça belirtildiği üzere prim ödeme gün sayısı günden fazla olmalı, sigortalılık süresi ise 15 yılı geçmelidir. 15 yıl ve gün şartının aynı işveren yanında gerçekleşmesi gerekmez. Diğer bir anlatımla bu şartlar, farklı işyerlerinde tamamlanabilir.

İşçilerin yararlandığı bu hakkın sebebi, sayılı İş Kanunu’nun maddesinin 5. fıkrasıdır. Bu hakkını kullanmak isteyen işçi, öncelikle ilgili SGK’dan durumun tespitine yönelik belge almalıdır.

SGK tarafından verilen yazıda işçinin sayılı İş Kanunu’nun 14/5 hükmüne istinaden verildiği belirtilmektedir. İşçi bu yazı ile işverenine başvurmalı, SGK tarafından verilen yazıyı da yazılı talebine eklemelidir.

Günümüzde hal böyle iken yine de uyuşmazlıklar ortaya çıkabilmekte, bazı işçiler haklarını alamamaktadır. İşveren işçinin hareketini keyfi bulsa da Yargıtay kararlarına göre de işçinin herhangi bir haklı nedeni bulunmasa dahi bu tazminatı alabileceği kabul edilmiştir.

Hatta ayrıldıktan hemen sonra yeni bir işe başlanması durumunda dahi durum böyledir. Zira Yargıtay kararlarına göre bu durum, işçi lehine kazanılmış bir hak teşkil etmektedir ve yeni bir iş bulunması durumu da işverene söz konusu tazminatı ödememe hakkı vermez.

Son olarak söz konusu alacağını alamayan işçi, tercihen işverenine noterlikçe bir ihtarname yollayabilir ya da doğrudan İş Mahkemesinde davacı sıfatı ile işverenine bir alacak davası açabilir.

15 Yıl Gün İle Kıdem Tazminatı Alma ile ilgili Avukatlarımıza Ulaşın

İstanbul&#;da faaliyet gösteren Akkaş Hukuk ve Arabuluculuk Bürosuİstanbul iş hukuku avukatı kadrosu iş hukuku ile ilgili her türlü konuda işçi ve işveren arasında çıkan uyuşmazlıkların çözümlenmesi için avukatlık, arabuluculuk ve danışmanlık yapmaktadır.

yılında kuruluşundan bugüne çalışmalarına devam eden hukuk ve arabuluculuk büromuza ve 15 yıl gün ile kıdem tazminatı alma konusunda bilgi almak için avukat kadromuza İletişim sayfamızdan ulaşabilirsiniz.