Wikimedia Commons'ta Orhun Yazıtları ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
kaynağı değiştir]
^abcErdem,KONUR,"ORHUN YAZITLARINDA SOSYAL VE SİYASİ MESAJLAR 11 Haziran tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.",Edebiyat ve Sanat Akademisi
^abcdeProf. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, , s. XVI-XXII ISBN
^Inscriptions de l'lènissèi, recuilles et publièes par la Sociètè finlandaise d'Archeologie (Fransızca ve Fince) ( bas.). Helsingborg.&#;
^Anciens caractères trouvès sur des pierres et des ornements au bor de l'Orkhon (Fransızca) ( bas.). Sankt-Peterburg.&#;
^Heikel, Axel Olai. Inscriptions de l'Orkhon ( bas.). Helsingborg: Recuilles par l'expèdition finnoise et publièes par la Sociètè finno-ougrienne.&#;
^Radlof, Wilhelm (). Atlas der Altertümer der Mongolei (Rusça) (Sankt-Peterburg bas.).&#;
^Thomsen, Vilhelm. Dèchiffrement des inscriptions de l'Orkhon et de l'lènissèi, Notice prèliminare (Fransızca) ( bas.). Kopenhag: Bulletin de l'Acadèmie Royale des Sciences et des Lettres de Danemark. ss.&#;&#;
^Radlof, Wilhelm. "I". Die Alttürkischen inschriften der Mongolei, Erste Lieferung (Rusça) ( bas.). Sankt-Peterburg.&#;
^Thomsen, Vilhelm. Inscriptions de l'Orkhon dèchiffrèes ( bas.). Helsingborg.&#;
^Thomsen, sy.
^Thomsen, sy.
^Thomsen, sy.
^Thomsen, sy.
^Thomsen, sy.
^Thomsen, sy.
^Thomsen, Vilhelm, "The Deceased Köl Tegin's Tablet"
^Radlof, Vasili. "II". Die Alttürkischen inschriften der Mongolei, Neue Folge (Rusça ve Fransızca) ( bas.). Sankt-Peterburg.&#;
^Thomsen, Vilhelm. Une lettre mèconnue des inscriptions de l'Iènissèi (Fransızca). JSFOu s.&#;9.&#;
^Thomsen, Vilhelm. Turcica, ètudes concernant l'interprètation des incriptions tuques de la Mongolie et de la Sibèrie (Fransızca) ( bas.). Helsingforgs. s.&#;&#;
^Räsänen, Martti. Beitrage zur Frage der türkischen Vokalharmonie (Almanca) ( bas.). Helsinki. s.&#;&#;
^Neue Folge, sy. 9
^Grønbech, Kaare. Der türksiche Sprachbau (Almanca) ( bas.). Kopenhag.&#;
^Nèmeth, Julius. "I". Zur Kenntnis des gechlossenen e im Türkischen (Almanca ve Macarca) ( bas.). Budapeşte & Leipzig. ss.&#;&#;
^Nèmeth, Julius. Zur Erklärung der Orhon-inschirften (Almanca). ss.&#;&#;
^Räsänen, Martti. Renegbogen-Himmeslbrücke (Fince ve Almanca) ( bas.). Helsingforgs: Studia Orientalia. s.&#;&#;
^Emre, Ahmet Cevat. "I". Türk Lehçelerinin Mukayeseli Grameri ( bas.). İstanbul: Fonetik. ss.&#;&#;
^von Gabain, Annemarie. Über Ortsbezeichnungen im Alttürkischen (Fince ve Almanca) ( bas.). Helsinki: Studia Orientalia.&#;
^von Gabain, Annemarie. Zur Geschichte der türkischen Vokalharmonie (Almanca). ss.&#;&#;
^Bombaci, Alessio. Probleme der histrischen Lautlehre der türkischen Sprache (Almanca). ss.&#;&#;
^Temir, Ahmet. Die Konjuktionen und Satzeinleitungen im Alttürkischen (Almanca) ( bas.). Oriens. ss.&#;, &#;
^Tuna, Osman Nedim. Bazı imlâ gelenekleri ( bas.). ss.&#;&#;
^Tuna, Osman Nedim. Köktürk Yazıtları'ndaki 'ölüm' kavramı ile ilgili kelimeler ve 'kergek bol-' deyiminini izahı ( bas.). İstanbul: Bilimsel Bildiriler.&#;
^Tuna, Osman Nedim. öktürk yazılı belgelerinde ve Uyguca'da uzun vokaller ( bas.). İstanbul: Bilimsel Bildiriler. ss.&#;&#;
^Sertkaya, Osman Fikri. Göktürk tarihinin meseleleri: Köl Tigin ve Köl-İç-Çor kitabelerinde geçen 'oplayu tegmek' deyimi üzerine ( bas.). Journal of Turkish Studies. ss.&#;&#;
^funduszeue.info?type=3&theater
^"Orhun Yazıtları NTVtarih - ". 30 Nisan tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim &#;
^"Kültigin Anıtı Aslı ve Çeviri Metinler". 4 Mart tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim &#;
^Bazin, , sy.
^Bazin, , sy.
^Lessing , sy. 8
^Tenişev , sy.
^abcdTalât Tekin, Orhon Yazıtları
^ab(Bilge Kağan Yazıtı - Doğu Yüzü) Prof. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, , s. ISBN
^ab(Kül Tigin Yazıtı - Doğu Yüzü) Prof. Dr. Muharrem Ergin, Orhun Abideleri, Boğaziçi Yayınları, İstanbul, , s. ISBN
^Thomsen, sy.
^Etienne Copeaux. Tarih Ders Kitaplarında () "Türk Tarih Tezi'nden Türk-İslam sentezine". Tarih Vakfı Yurt Yayınları. 2. Baskı. İstanbul,
^L. Cahun, Introduction a l’historie de l’Asie. Turcs et Mongols des origines a , Paris,
Bibliyografya
Thomsen, Vilhelm. Dèchiffrement des inscriptions de l'Orkhon et de l'lènissèi, Notice prèliminare (Fransızca) ( bas.). Kopenhag: Bulletin de l'Acadèmie Royale des Sciences et des Lettres de Danemark. ss.&#;&#;
Radlof, Vasili. "I, II, III". Die Alttürkischen inschriften der Mongolei (Rusça). Sankt-Peterburg.&#;
Tekin, Talât. Orhon Yazıtları ( bas.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ss.&#; ISBN &#;
Ercilasun, Bilge. Orhun Abideleri Hakkında Türkiye’deki İlk Bilgiler ( bas.). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. ss.&#;&#;
Bazin, Louis. Le calendrier turcs anciens et medievaux (Fransızca) ( bas.). Lille: Service de Reproduction des Theses Universite de Lille. s.&#;&#;
Dış bağlantılar[değiştir
Orhun (Göktürk) Kitabelerinin Özellikleri Maddeler Halinde
Hasan BURAN 4. Ünite: İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası54, okunma
Orhun (Göktürk) Kitabelerinin Özellikleri
Bilge Kağan, Kül Tigin ve Tonyukuk adına yazılmıştır.
Kitabeleri yazan kişi Yolluğ Tigin&#;dir. (Tonyukuk kendi kitabesini kendisi yazmıştır.)
Kitabeler 4 cephelidir. 3 cephesi Türkçe, bir cephesi Çincedir.
Yazıtların varlığından ilk kez funduszeue.info İlhanlı dönemi tarihçisi Cüveyni “Tarih-i Cihan-Güşa” adlı eserinde bahsetmiştir.
Kitabeleri İsveçli Strahlenberg bulmuş ’te Danimarkalı Wilhelm Thomsen okumuştur. Thomsen&#;in ilk okuduğu kelime &#;Tengri&#; kelimesidir.
Bugün Moğolistan sınırları içindedir.
Orhun nehri dolaylarında bulunduğundan bu adla da anılır.
Türklerin bilinen ilk yazılı eseridir.
Kutluk Devleti tarihine ışık tutar.
Söylev türündedir.
Türk dilinin gelişmişlik düzeyine ilişkin etraflı bilgiler edinilebilir.
Oldukça gelişmiş ve işlenmiş bir dil kullanılmıştır.
Tarih, coğrafya ve edebiyata kaynak olacak niteliktedir.
Türk tarihini, toplumun yaşam biçimini, dünyaya bakış tarzını ortaya koyar.
Orhun Kitabelerinin konusu için tıklayınız.
Göktürk Abidelerinin önemi için tıklayınız.
] }
EtiketlerGöktürk Abidlerinin Özellikleri Maddeler HalindeOrhun Kitabelerinin Özellikleri Maddeler Halinde
Tavsiye Konular
İkili Teşkilat Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir?
9. sınıf tarih dersi Güç Paylaşımı ve Yönetim Organizasyonu konusu dahilinde bulunan İkili Teşkilat Nedir? Faydaları ve Zararları Nelerdir? sorularını cevaplamaya çalıştık.
kaynağı değiştir]
Ana madde: Kül Tigin Yazıtı
Kül Tigin yazıtı düşük nitelikli kireç taşı ya da mermerden yapılmış dört yüzlü tek parça büyük bir taştır. Taşın yüksekliği metredir. Taşın doğu ve batı yüzleri dipte metre, üstte ise metre genişliğindedir. Yazıtın kuzey ve güney yüzlerinin eni de 46 ile 44 santimetredir.
Kül Tigin yazıtının bütün yüzleri metre boyunda yazıtlarla kaplıdır. Batı yüzünde uzun bir Çince yazıt vardır. Yazıtın diğer yüzleri baştan başa Türkçe yazıtlarla doludur. Yazıtın doğu yüzünde 40 satır, güney ve kuzey yüzlerinde de 13'er satır vardır. Ayrıca, yazıtın kuzey ve doğu, güney ve doğu yüzleri ile güney ve batı yüzleri arasındaki kenar kısımlarında da küçük yazıtlar bulunmaktadır. Türkçe küçük bir yazıt da yazıtın batı yüzüne kazınmıştır.[70]
Altın kaplumbağa heykeli biçimindeki mermer kaidesi üzerine de 8 satırlık, fakat kelimesi okunabilen küçük bir yazıt yontulmuştur.
Bu yazıt, koṅ yılka yiti yigirmike yani "koyun yılının onyedisine" denk gelen 27 Şubat tarihinde ölen Kül Tigin'in anısına dikilmiştir. Kül Tigin'in cenaze töreni tokuzunç ay yeti otuzka yani "dokuzuncu ayın yirmiyedisine" denk gelen 1 Kasım 'de yapılmıştır. Batı yüzündeki Çince yazıt 1 Ağustos tarihinde, Türkçe yazıtlar ise bundan yirmi gün sonra yani 21 Ağustos tarihinde tamamlanmıştır. Buna göre yazıtın dikiliş tarihi de 21 Ağustos 'dir.[71]